Đó là một vụ kiện hy hữu vừa xảy ra tại tỉnh Hà Nam, Trung Quốc đang khiến cộng đồng mạng xôn xao.
Vào năm 1999, khi cả hai còn là những chàng trai ngoài 20 tuổi, Lưu Bân rơi vào hoàn cảnh khó khăn. Cha anh mắc bệnh nặng, gia đình không đủ tiền chữa trị. Trong lúc túng quẫn, anh tìm đến Trương Minh, người bạn thân từ thời học phổ thông, để vay 1.500 nhân dân tệ (~5 triệu đồng)
Không giấy tờ, không hợp đồng, Trương Minh chỉ nói một câu ngắn gọn: “Lúc nào có thì trả, không thì cũng không sao”. Hành động giúp đỡ bạn khi hoạn nạn tưởng chừng như sẽ là một dấu mốc đẹp trong tình bạn giữa hai người.
Thời gian trôi đi, Lưu Bân dần ổn định cuộc sống, lập gia đình, có công việc tốt. Trương Minh cũng xây dựng được sự nghiệp riêng. Họ vẫn giữ liên lạc, thỉnh thoảng gặp mặt, ăn uống, nhưng không ai nhắc lại chuyện tiền bạc. Lưu Bân từng đôi lần nói đùa rằng “để hôm nào gửi trả tiền hồi xưa”, nhưng cả hai đều nghĩ đó chỉ là lời xã giao. Không ai ngờ, 25 năm sau, mối quan hệ bạn bè ấy lại đổ vỡ vì khoản tiền từng tưởng là “cho vay không cần trả”.
Đầu năm 2024, Trương Minh bất ngờ đệ đơn lên tòa án địa phương, yêu cầu Lưu Bân hoàn trả số tiền vay năm xưa cùng lãi suất phát sinh. Điều gây sốc là con số mà Trương Minh đưa ra không phải 1.500 nhân dân tệ, mà là 1,5 triệu nhân dân tệ (~5 tỷ đồng).
Ảnh minh hoạ
Theo lý giải của Trương Minh, nếu số tiền đó được đem gửi ngân hàng với lãi suất kép hàng năm, hoặc đầu tư kinh doanh một cách cơ bản, thì đến thời điểm hiện tại, số tiền lẽ ra đã sinh lời rất lớn. Ông khẳng định việc không đòi tiền trong suốt 25 năm qua không có nghĩa là từ bỏ quyền lợi, mà chỉ là vì tin tưởng bạn bè.
Trước tòa, Trương Minh cung cấp các tin nhắn và đoạn ghi âm từ nhiều năm trước, trong đó Lưu Bân có thừa nhận từng mượn tiền và hứa “sẽ trả sau”. Đây chính là cơ sở để tòa thụ lý vụ việc dù không có giấy tờ vay nợ rõ ràng.
Tòa án sau quá trình điều tra và xét xử đã đưa ra phán quyết cuối cùng. Hội đồng xét xử công nhận giữa Lưu Bân và Trương Minh từng có quan hệ vay mượn tiền, mặc dù không có hợp đồng bằng văn bản. Tuy nhiên, số tiền 1,5 triệu nhân dân tệ mà Trương Minh yêu cầu là không hợp lý.
Tòa án cho rằng việc tính lãi suất kép trong 25 năm là suy diễn chủ quan và không có cơ sở pháp lý nếu không được hai bên thỏa thuận từ trước. Do đó, phán quyết yêu cầu Lưu Bân phải hoàn trả số tiền gốc là 1.500 nhân dân tệ, cộng với lãi suất ngân hàng trung bình trong suốt 25 năm, tổng cộng khoảng 150.000 nhân dân (~500 triệu đồng).
Phán quyết này được đánh giá là cân bằng: vừa công nhận quyền lợi của bên cho vay, vừa ngăn chặn hành vi đòi nợ vô lý theo kiểu "lạm dụng thời gian để ép lãi". Cả hai bên đều tỏ ra không hoàn toàn hài lòng nhưng buộc phải chấp nhận kết quả.
Câu chuyện này là lời nhắc rõ ràng về giá trị của minh bạch tài chính trong bất kỳ mối quan hệ nào. Dù là bạn bè, người thân hay đồng nghiệp, khi liên quan đến tiền bạc, mọi thứ cần được xác lập cụ thể từ đầu. Một khoản vay không giấy tờ, một lời hứa suông, sau hàng chục năm có thể trở thành “mồi lửa” đốt cháy cả mối quan hệ tưởng là vĩnh viễn.
Không ai muốn mất bạn vì tiền, nhưng càng không ai muốn mất cả tiền lẫn tình chỉ vì thiếu sự rõ ràng. Những phán quyết từ tòa án có thể giải quyết được pháp lý, nhưng dư âm về cảm xúc, lòng tin và tình bạn sẽ còn mãi không nguôi.
Theo Sohu