Trong dòng chảy ký ức của bao thế hệ người Việt, củ đậu không chỉ là một món quà bình dị của đất trời mà còn là hương vị thân thương, gắn liền với những bữa cơm giản dị. Thế nhưng, ít ai ngờ rằng, thứ củ dân dã ấy ngày nay lại được ưu ái ví von như “nhân sâm mùa hè” – một danh xưng mỹ miều xuất phát từ vị thanh mát tự nhiên, độ giòn ngọt tinh tế và vô vàn lợi ích kỳ diệu mà nó mang đến cho sức khỏe con người.
Ẩn mình dưới lớp đất mẹ màu mỡ, củ đậu, hay còn được biết đến với tên gọi mộc mạc là sắn nước, thực chất là phần rễ củ phình to đầy nhựa sống của một loài cây thân leo mềm mại, vươn mình mạnh mẽ với chiều cao ấn tượng, có khi chạm ngưỡng 4 đến 5 mét. Điểm xuyết trên những cành lá xanh mướt là những chùm hoa tim tím nhạt, dịu dàng khoe sắc, tô điểm thêm vẻ đẹp bình dị của vùng quê.
Củ đậu là loại củ quen thuộc ngày hè.
Khiêm nhường nằm sâu dưới lòng đất là những củ đậu tròn trịa, khoác lên mình chiếc áo vỏ mỏng manh màu vàng nhạt, ôm trọn bên trong là phần ruột trắng như kem, căng mọng nước và mang đến cảm giác mát lạnh sảng khoái ngay khi chạm vào. Thưởng thức củ đậu tươi, người ta cảm nhận được vị ngọt thanh tao, dịu nhẹ lan tỏa khắp khoang miệng, một vị ngọt tinh khiết, không hề gắt gỏng hay nhạt nhẽo như nhiều loại củ quả khác.
Một trong những ưu điểm nổi bật làm nên sự đặc biệt của củ đậu chính là khả năng có thể thưởng thức trực tiếp mà không cần trải qua bất kỳ công đoạn chế biến cầu kỳ nào. Giữa những ngày hè oi ả, nóng bức, chỉ cần vài thao tác gọt bỏ lớp vỏ ngoài, người ta đã có ngay một món ăn giải nhiệt tuyệt vời, xua tan đi cái nóng nực khó chịu.
Không dừng lại ở đó, củ đậu còn là nguyên liệu đa năng trong gian bếp Việt. Từ việc ép lấy dòng nước mát lành, giải khát tức thì, đến việc góp mặt trong những món gỏi trộn thanh đạm, hay trở thành nguyên liệu tươi ngon cho những bát canh ngọt mát, những đĩa xào đậm đà cùng thịt bò, hải sản, thậm chí hòa mình vào những món chay tịnh, củ đậu đều thể hiện được sự linh hoạt và khả năng kết hợp tuyệt vời.
Không chỉ là một món ăn ngon miệng và đa năng, củ đậu còn là một kho tàng dinh dưỡng quý giá.
Cây củ đậu còn được biết đến là một loài cây dễ trồng, dễ chăm sóc, mang lại niềm vui và sự an tâm cho người nông dân. Từ khi gieo những hạt mầm nhỏ bé xuống đất cho đến khi thu hoạch những củ đậu căng tròn, chỉ vỏn vẹn hơn 3 tháng trôi qua. Quá trình sinh trưởng của cây không đòi hỏi quá nhiều công sức chăm bón tỉ mỉ, cũng không cần đến sự can thiệp của quá nhiều phân bón hóa học hay thuốc bảo vệ thực vật. Với điều kiện thổ nhưỡng màu mỡ và khí hậu nhiệt đới ưu đãi của Việt Nam, cây củ đậu có thể sinh trưởng và phát triển tốt ở hầu hết mọi miền đất nước, từ những cánh đồng phì nhiêu ở miền Bắc đến những vùng đất đỏ bazan màu mỡ ở miền Nam.
Không chỉ là một món ăn ngon miệng và đa năng, củ đậu còn là một kho tàng dinh dưỡng quý giá. Trong 130 gram củ đậu tươi, người ta tìm thấy khoảng 49 calo năng lượng, 12 gram carbohydrate, 1 gram protein, 0,1 gram chất béo và đặc biệt là 6,4 gram chất xơ dồi dào.
Bên cạnh đó, củ đậu còn là một nguồn cung cấp vitamin C đáng kể, đáp ứng tới 44% nhu cầu hàng ngày của cơ thể, một loại vitamin đóng vai trò như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ và cần thiết cho nhiều phản ứng enzyme quan trọng. Ngoài ra, củ đậu còn chứa một lượng nhỏ các vitamin và khoáng chất thiết yếu khác như vitamin B9 (4% nhu cầu hàng ngày), sắt (4%), magie (4%), kali (6%), mangan (4%), cùng với vitamin E, B1, B2, B5, B6, canxi, phốt pho, kẽm và đồng. Với hàm lượng calo thấp, giàu chất xơ và nước, củ đậu còn là một người bạn đồng hành lý tưởng cho những ai đang trên hành trình giảm cân và duy trì một vóc dáng cân đối.
Củ đậu là một nguồn cung cấp vitamin C đáng kể
Công dụng của củ đậu với sức khỏe
Củ đậu ăn có tốt không là điều được khá nhiều người quan tâm và thật bất ngờ là loại củ này có rất nhiều tác dụng mà chưa chắc bạn đã biết.
Hỗ trợ giảm cân
Củ đậu rất giàu chất xơ và tinh bột, giúp cân bằng lượng đường trong máu. Kiểm soát lượng đường trong máu là một trong những cách giảm cân hiệu quả. Đồng thời, bổ sung củ đậu vào chế độ ăn uống giúp tăng lượng chất xơ vào cơ thể, giúp bạn cảm thấy no lâu hơn.
Chính vì lý do đó, củ đậu là loại thực phẩm vô cùng được ưa chuộng trong các thực đơn giảm cân.
Tăng cường sức khỏe tim mạch
Giống như nhiều loại rau khác, củ đậu rất giàu chất dinh dưỡng tốt cho tim, bao gồm nước và các phân tử carbohydrate khác nhau. Mặt khác, củ đậu còn chứa Oligofructose inulin, liên quan trực tiếp đến việc giảm mức cholesterol và tăng cường sức khỏe tim mạch.
Ngoài ra, củ đậu còn chứa vitamin C (một chất chống viêm, chống lại các gốc tự do) và kali (giúp kiểm soát huyết áp), có thể hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa các bệnh tim mạch.
Cải thiện chức năng hệ miễn dịch
Thành phần chất xơ độc đáo của củ đậu có khả năng thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong đường ruột để giữ cho hệ tiêu hóa hoạt động tốt. Ngoài ra, fructan trong củ đậu có thể ngăn ngừa đột biến tế bào và sự phát triển của khối u trong hệ tiêu hóa.
Ăn củ đậu mỗi ngày là cách bổ sung vitamin C đơn giản cho cơ thể.
Giàu vitamin C
Ăn củ đậu mỗi ngày là cách bổ sung vitamin C đơn giản cho cơ thể. Vitamin C được coi là một chất chống oxy hóa lành mạnh, giúp loại bỏ tác hại của các gốc tự do và kiểm soát tình trạng viêm, giúp chống lại bệnh ung thư, ngăn ngừa bệnh tim mạch và chứng suy giảm nhận thức
Tốt cho xương
Oligofructose inulin trong củ đậu giúp xương chắc khỏe. Đó là nhờ khả năng tích trữ khoáng chất, giảm tỷ lệ bào mòn và tăng khả năng hấp thụ canxi vào xương.
Củ đậu cũng cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng như kali, maggie và mangan. Những chất này rất tốt cho việc chống loãng xương ở người cao tuổi.
Công dụng làm đẹp
Củ đậu rất giàu vitamin C giúp cơ thể sản sinh collagen khiến làn da trở nên mịn màng, trắng sáng. Hàm lượng nước và khoáng chất nhiều giúp dưỡng ẩm cho da, ngăn ngừa và đào thải độc tố ra ngoài. Vì vậy, ngoài việc ăn củ đậu, chị em có thể thái thành lát mỏng đắp lên da cũng rất hiệu quả. Tác dụng của củ đậu trong việc làm đẹp được nhiều chị em tin tưởng.