Bạn có thể không biết, nhưng mỗi cú nhấn like trên mạng xã hội, mỗi lượt tìm kiếm trên Google hay lần quẹt thẻ thanh toán ở siêu thị... đều tạo ra dữ liệu. Và khi dữ liệu ngày càng nhiều, ngành khoa học dữ liệu (Data Science) lại càng trở nên quý giá. Không ngoa khi nói rằng, đây chính là "dầu mỏ của thế kỷ 21", và người biết cách khai thác nó sẽ trở thành những kỹ sư của nền kinh tế số tương lai.
Điều đáng nói là: dù được dự đoán là ngành siêu "hot" trong 10 năm tới, hiện tại số sinh viên theo học ngành này ở Việt Nam vẫn còn khá khiêm tốn. Nhiều phụ huynh và học sinh vẫn thấy "khoa học dữ liệu" là khái niệm quá mới, thậm chí tưởng chừng như xa vời, chỉ dành cho dân kỹ thuật cực giỏi hoặc chuyên gia quốc tế. Nhưng sự thật thì ngược lại: đây là ngành đang được các trường đại học lớn tại Việt Nam đầu tư mạnh, nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp cũng ngày một tăng cao.
Ngành khoa học dữ liệu (Data Science) đang càng ngày càng hot hơn
Học ngành này có khó không?
Ngành Khoa học dữ liệu là sự kết hợp giữa Toán - Thống kê - Lập trình - Kiến thức ngành. Người học cần biết cách phân tích dữ liệu lớn, tìm quy luật ẩn sau các con số, và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu, thay vì cảm tính.
Nghe có vẻ "khó nhằn", nhưng chương trình đào tạo hiện nay đã được thiết kế linh hoạt, chia theo hướng ứng dụng hoặc nghiên cứu chuyên sâu, giúp sinh viên có thể lựa chọn theo năng lực. Các môn học tiêu biểu có thể kể đến: Khai phá dữ liệu, Học máy (Machine Learning), Thống kê ứng dụng, Trực quan hóa dữ liệu, Lập trình Python hoặc R, cùng nhiều môn tích hợp với các lĩnh vực như tài chính, y tế, marketing, sản xuất...
Thậm chí, một số trường còn cho phép sinh viên học liên ngành hoặc theo mô hình song bằng: vừa có kiến thức phân tích dữ liệu, vừa hiểu chuyên sâu về kinh tế, truyền thông, logistics... để tăng tính ứng dụng thực tiễn.
Trường nào đang đào tạo ngành này?
Hiện nay, một số trường đại học lớn tại Việt Nam đã mở ngành hoặc chuyên ngành riêng về Khoa học dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo, trong đó có thể kể đến:
- Đại học Bách Khoa Hà Nội : mở ngành Khoa học dữ liệu và Trí tuệ nhân tạo từ 2021.
- Đại học Công nghệ Thông tin - ĐHQG TP.HCM : có chuyên ngành Khoa học Dữ liệu.
- Đại học Khoa học Tự nhiên - ĐHQG HN : đào tạo chương trình Khoa học Dữ liệu tích hợp AI.
- Đại học FPT, RMIT, VinUni : cung cấp chương trình đào tạo có yếu tố quốc tế, hợp tác doanh nghiệp.
Không chỉ dừng ở kiến thức lý thuyết, nhiều chương trình còn tích hợp thực tập sớm, hackathon, đồ án doanh nghiệp giúp sinh viên tiếp cận thực tế và tạo ra sản phẩm ứng dụng ngay khi còn trên ghế nhà trường.
Hiện có khá nhiều trường mở ngành hoặc có chương trình đào tạo liên quan đến khoa học dữ liệu
Cơ hội việc làm rộng mở
Dữ liệu hiện diện trong mọi ngành từ ngân hàng, bảo hiểm, y tế, giáo dục đến giải trí, vận tải, thương mại điện tử. Chính vì thế, người làm khoa học dữ liệu có thể làm việc ở bất kỳ đâu, không bị giới hạn trong ngành công nghệ thông tin.
Theo các khảo sát nghề nghiệp gần đây, khoa học dữ liệu nằm trong top 3 nghề được trả lương cao nhất trong ngành công nghệ, cả ở Việt Nam lẫn toàn cầu. Cụ thể:
Với sinh viên mới ra trường, lương khởi điểm có thể dao động từ 12 – 20 triệu/tháng.
Sau khoảng 2 – 3 năm kinh nghiệm, mức lương có thể lên đến 25 – 40 triệu/tháng, tùy theo quy mô dự án và công ty.
Với các vị trí chuyên gia, quản lý dữ liệu, hoặc làm cho công ty nước ngoài, mức lương hàng năm có thể vượt ngưỡng 1 tỷ đồng/năm.
Điều thú vị là: ngành này không chỉ "hot" ở các nước phát triển, mà ngay cả tại Việt Nam, các công ty đang "khát" nhân sự biết xử lý dữ liệu, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ. Có thể nói, bạn học xong ngành này không sợ thất nghiệp, mà chỉ sợ... chọn không kịp nơi nhận việc.
Vì sao học ngay từ bây giờ là lợi thế?
Nhiều chuyên gia nhận định rằng: trong vòng 5 - 10 năm tới, bất kỳ ngành nào cũng sẽ cần người biết phân tích dữ liệu. Từ marketing cá nhân hóa, dự đoán nhu cầu khách hàng, tối ưu quy trình sản xuất, đến phân tích rủi ro tài chính, tất cả đều cần đến khoa học dữ liệu.
Nhưng ở thời điểm hiện tại, ngành này vẫn còn khá "dễ thở" về tỷ lệ cạnh tranh đầu vào. Nhiều phụ huynh chưa hiểu rõ ngành nên chưa định hướng con cái theo học. Chính vì thế, nếu bạn bắt đầu từ bây giờ, sẽ nắm được lợi thế "đi trước đón đầu", trở thành lực lượng nhân sự nòng cốt trong làn sóng công nghệ sắp tới.
Tổng hợp