Phiên tòa đặc biệt tại Tòa án Nhân dân Trung cấp Chu San, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc thu hút sự chú ý đặc biệt của công chúng do sự có mặt và bào chữa của bà Hà (biệt danh), 90 tuổi, mẹ của bị cáo – ông Lâm.
Bà nghẹn ngào nói: "Tôi là một người mẹ, và tôi muốn cứu con trai mình. Nếu nó có tội, tôi sẽ cho nó mức án xứng đáng. Nếu không, tôi hy vọng nó sớm được trở về nhà”.
Vụ án bắt nguồn từ việc người đàn ông họ Lâm bị cảnh sát bắt giữ tại công ty vào tháng 3/2023. Ngày hôm sau, gia đình ông này nhận được thông báo tạm giam hình sự vì nghi ngờ tống tiền. Lâm được cho là cổ đông kiểm soát của Công ty TNHH Khí đốt Zhoushan Donglian và Công ty TNHH Vận hành và Vận tải Khí đốt Zhoushan Baiwangjin, tham gia vào lĩnh vực cung cấp khí đốt trong nhiều năm. Vụ việc bắt nguồn từ tranh chấp tài chính giữa ông và một doanh nhân địa phương là Hoàng.
Ông Hoàng là người đứng đầu Công ty Công nghiệp Nặng Jinhai, một công ty lớn tại Zhoushan, được xếp hạng 88 trong Danh sách Người giàu Hurun năm 2009 với giá trị tài sản ròng 8 tỷ nhân dân tệ.
Bà Hà soi kính lúp để học luật; bị tăng huyết áp trong phiên tòa vẫn không rời "trận địa". (Ảnh: Weibo)
Các công tố viên cáo buộc rằng từ năm 2014 đến năm 2017, Lâm và một nhân viên tài chính họ Lý đã ép Hoàng trả tiền cho họ bằng cách báo cáo các sai phạm về thuế và lập hóa đơn tại Công ty Công nghiệp Nặng Jinhai. Hai người này bị cáo buộc tống tiền tổng cộng 117 triệu nhân dân tệ (hơn 425 tỷ đồng) từ Hoàng.
Tuy nhiên, đội ngũ pháp lý của Lâm và các thành viên gia đình khẳng định rằng hành động của ông chỉ nhằm mục đích thu hồi các khoản chưa thanh toán và các khoản lỗ trong nhiều năm do công ty đóng cửa, là hợp pháp và không nên bị coi là hành vi tống tiền. Các luật sư chỉ ra rằng những lời khai của Lâm có cơ sở chính đáng và không cấu thành hành vi chiếm hữu trái phép.
Khoảnh khắc xúc động nhất trong cuộc chiến pháp lý này chính là sự kiên trì của bà Hà, mẹ Lâm. Bất chấp sự phản đối của gia đình, bà vẫn kiên quyết đích thân ra tòa bảo vệ con trai mình. Bà Hà mua sách Luật Hình sự và Luật Tố tụng Hình sự để tự học luật. Dù tuổi cao và thị lực kém, bà vẫn thức dậy lúc 4h mỗi ngày để học. Bất kể thời tiết, bà đến tòa án để xem xét hồ sơ vụ án, ghi chép bằng kính lúp.
Phiên tòa diễn ra đúng lúc có bão, và chỉ khoảng 10 người thân trong gia đình được phép tham dự. Những người thân khác theo dõi qua hội nghị truyền hình từ tầng hai.
Khi Lâm ra hầu tòa với chiếc còng tay, bà Hà cố kìm nén cảm xúc và cẩn thận kiểm tra con trai mình. Bà dùng kính lúp để đọc tài liệu tại tòa án, và ngay cả khi cảm thấy không khỏe vào buổi chiều hôm đó, huyết áp tăng vọt lên 190, bà vẫn từ chối rời khỏi tòa.
Bà Hà tiết lộ rằng Lâm là con trai duy nhất trong gia đình và là con thứ ba: "Tôi biết mình đã già, nhưng nó là con trai tôi, và tôi sẽ cố gắng hết sức để bảo vệ nó”.
Người phụ nữ 90 tuổi cho biết ba đứa cháu của bà đã tốt nghiệp các trường đại học danh tiếng, còn một đứa cháu vẫn chưa trưởng thành, vì vậy bà không muốn kéo lùi thế hệ trẻ. "Chúng tôi đã thuê luật sư, và tôi sẽ hợp tác với luật sư trong việc bào chữa".
Vụ án được Tòa án quận Định Hải xét xử vào cuối năm 2023, được chuyển đến Tòa án Nhân dân Cấp cao Chu Sơn để xét xử cấp cao hơn vào tháng 8/2024 và hiện vẫn chưa kết thúc. Vụ án vẫn đang trong quá trình xét xử.