“Nín thở chờ cho qua quãng khó khăn, gập ghềnh này” là cảm nhận chung của không ít dân công sở trong khoảng 2 năm gần đây, kể từ khi làn sóng sa thải xuất hiện. Người còn việc thì cố giữ việc bằng mọi giá, dù thân xác đã giã rời vì deadlines ngày một nhiều mà lương không tăng. Người mất việc thì đương nhiên, chẳng còn cách nào khác ngoài rải CV, tìm bến đỗ mới.
Nhưng vấn đề lại không đơn giản là cứ cố, sẽ được vì sức bền của con người và hay độ vững chắc của niềm tin, tất cả đều có giới hạn.
Từ cố gắng đến nản lòng, mất niềm tin
Không khó để bắt gặp những bài tâm sự, nhiều khi là những lời kêu cứu vì tuyệt vọng do thất nghiệp quá lâu. Có người thất nghiệp chủ động, có người thất nghiệp bị động nhưng nếu mãi chẳng tìm được việc mới, họ đều bước vào một con đường chung: Hoài nghi chính mình.
Ảnh minh họa
Mới đây, trên MXH Threads, một bạn trẻ đã trải lòng về nỗi tuyệt vọng sau 41 lần đi phỏng vấn mà không chỗ nào đậu. Con số này khiến nhiều người nghe mà thấy cũng… hoảng theo.
“Mình lại vừa nhận được email cảm ơn từ nhà tuyển dụng. Là cảm ơn chứ không phải chúc mừng… Cảm giác của mình thật sự là tê liệt rồi, không còn muốn gửi CV, đi xin việc nữa. 41 lần bị từ chối khiến mình nghi ngờ giá trị và năng lực của bản thân thực sự. Nếu có thể, mình hy vọng được nghe lời khuyên và cả lời động viên của mọi người ạ” - Bạn trẻ này viết.
Hoặc một trường hợp khác cũng không kém phần trớ trêu: Hôm trước vừa nộp đơn xin nghỉ phép để đi đu concert, cấp trên đã xét duyệt nhưng ngay ngày hôm sau, đã nhận tin “sét đánh” - Công ty cắt giảm nhân sự và danh sách đó có tên mình.
“Hôm qua vừa xin sếp nghỉ 5 ngày và được sếp duyệt. Thế nhưng hôm nay sếp đi họp, và nhận tin cắt giảm nhân sự vì tình hình kinh doanh không khả quan. Mình có tên trong danh sách. Thực sự là buồn vô cùng vì phải chia tay công việc mơ ước…” .
Trong phần bình luận của những bài đăng như thế này, phần lớn mọi người đều dành lời động viên, khích lệ cho người đang chênh vênh, mất dần niềm tin vào chính mình. Lúc tìm được việc, bước qua được giai đoạn khó khăn ấy rồi mới vững tin là chỉ cần mình không từ bỏ, thì không cơn mưa nào không tạnh. Nhìn vào điều đó, nhìn vào những chia sẻ “người thật - việc thật” của những người đã từng bấp bênh để có thêm niềm tin thôi, chứ cũng đâu còn cách nào khác.
Người đã vượt qua ám ảnh thất nghiệp động viên người còn đang “chùn chân mỏi gối”. Suy cho cùng thì ngoài cố gắng giữ niềm tin vào bản thân, cũng không còn cách nào khác (Ảnh chụp màn hình)
“Mình cũng từng như bạn, có nơi còn phỏng vấn mấy vòng cũng vẫn không đậu. Tính sơ sơ hồi đó mình phải đi phỏng vấn tới 200 chỗ, một chữ “nản” nó không thể diễn tả được hết cái tâm trạng. Mình thì chỉ cố nghĩ là mỗi lần phỏng vấn là 1 lần tập luyện khả năng trò chuyện với nhà tuyển dụng, lần trước rút kinh nghiệm cho lần sau, lần sau rút kinh nghiệm cho lần sau nữa. Giờ thì mình có việc rồi, lương gấp 1,5 lần chỗ từng đuổi mình. Nên là phải lì lợm lên thôi” - Một người động viên.
“Em thử nhờ AI nhận xét và chỉnh sửa CV xem? Nếu CV tệ, có thể tính xem đi học gì để cải thiện không? Không thì đổi ngành nghề xem? Nếu cần thiết thì tìm dịch vụ tư vấn nghề nghiệp. Cố gắng không bỏ cuộc, vì mình mà từ bỏ niềm tin vào mình thì đâu còn ai tin được mình nữa?” - Một người gợi ý.
“Mình cũng tự nhiên thất nghiệp vì công ty cắt giảm. Nó đúng kiểu mở mắt ra, hào hứng đi làm, đến cuối chiều thì bị gọi vào phòng họp riêng. Lúc thông báo leader cũng có động viên và trấn an mình, sau đó cũng giới thiệu cho mình vài nơi đang tuyển dụng nhưng quả thực là mình vẫn chưa hết sốc, nên chưa sẵn sàng đi làm trở lại” - Một người trải lòng.
Đâu là lối thoát?
Mỗi người một hoàn cảnh, một nỗi lo. Trong bối cảnh hiện tại, lời khuyên khả thi và hữu ích nhất có lẽ không phải là một câu "cố lên", mà là: Hãy tiết kiệm, và nỗ lực kiếm tiền bằng mọi cách, miễn sao là lao động chân chính.
1 - Chuẩn bị quỹ dự phòngVì chẳng ai biết trước được khi nào sẽ mất việc, hoặc bản thân sẽ thất nghiệp trong bao lâu. Thế nên chuẩn bị cho mình một quỹ dự phòng là điều vô cùng cần thiết, và quan trọng. Đây không chỉ đơn thuần là khoản tiền phòng thân, mà còn là tấm đệm tinh thần giúp chúng ta có tâm thế chủ động hơn với mọi biến cố khó lường xảy đến với mình.
Ảnh minh họa
Tùy vào mức sống và hoàn cảnh cá nhân mà mỗi người sẽ cần một khoản tiền dự phòng khác nhau. Tuy nhiên nhìn chung, quỹ dự phòng nên tương đương từ 3-6 tháng chi tiêu cơ bản. Nếu có khoản vay hoặc đang chu cấp cho người thân, bạn càng cần cân nhắc và chuẩn bị kỹ hơn.
2 - Đa dạng hóa thu nhập bằng mọi giá!Một trong những bài học “xương máu” mà nhiều người rút ra sau biến cố mất việc, hoặc sau sự xuất hiện của làn sóng sa thải, chính là: Không được phụ thuộc hoàn toàn vào một nguồn thu duy nhất. Công việc full-time có thể mang lại sự ổn định, nhưng chẳng ai dám chắc sự ổn định ấy kéo dài bao lâu.
Thế nên lúc này, đa dạng thu nhập không còn là “làm được thì tốt, không cũng chẳng sao”, mà đã trở thành việc bắt buộc nếu không muốn bản thân rơi vào cảnh bấp bênh đến tuyệt vọng. Nguồn thu phụ không nhất thiết phải quá lớn ngay từ đầu, mà là sự đều đặn và ổn định để khi nguồn thu chính mất đi hoặc hao hụt, chúng ta vẫn yên tâm vẫn còn nguồn thu phụ “chống đỡ”.
Làm thêm việc để có thêm tiền, chắc chắn sẽ đồng nghĩa với việc mệt hơn, bận hơn, ít có thời gian rảnh hơn, nhưng đó là cái giá xứng đáng để đổi lấy sự an toàn về cả khía cạnh tài chính lẫn khía cạnh tinh thần. Trong một thế giới biến động, sự chuẩn bị thông minh nhất không phải là cố gắng giữ khư khư một công việc, mà là học cách đứng vững ngay cả khi một cánh cửa bất ngờ khép lại.