Trung Quốc, Ấn Độ tính kế "né" dầu Nga
Các tập đoàn dầu khí lớn của Trung Quốc đã tạm dừng mua dầu thô vận chuyển bằng đường biển của Nga sau khi Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt đối với Rosneft và Lukoil, hai công ty dầu khí lớn nhất của Moscow, Reuters dẫn các nguồn tin thương mại cho biết hôm thứ Năm.
Hai công ty dầu mỏ Nga hiện xuất khẩu 3,1 triệu thùng dầu/ngày. Riêng Rosneft xử lý gần một nửa tổng sản lượng dầu Nga, chiếm 6% sản lượng toàn cầu.
Động thái này diễn ra trong bối cảnh các nhà máy lọc dầu ở Ấn Độ, khách hàng mua dầu thô vận chuyển bằng đường biển lớn nhất của Nga, chuẩn bị cắt giảm mạnh lượng dầu thô nhập khẩu từ Moscow để tuân thủ các lệnh trừng phạt của Mỹ.
Nhu cầu dầu mỏ giảm mạnh từ hai khách hàng lớn nhất của Nga sẽ gây áp lực lên doanh thu dầu mỏ của Moscow.
Các công ty dầu khí quốc gia Trung Quốc PetroChina (601857.SS), Sinopec, CNOOC và Zhenhua Oil sẽ ngừng kinh doanh dầu thô vận chuyển bằng đường biển của Nga, ít nhất là trong ngắn hạn do lo ngại về các lệnh trừng phạt, các nguồn tin cho biết.
Unipec, chi nhánh giao dịch của Sinopec (600028.SS), đã ngừng mua dầu của Nga vào tuần trước.
Tàu chở dầu thô cập cảng dầu ngoài khơi tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Ảnh: Reuters.
Các công ty này chưa phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Trong khi Trung Quốc nhập khẩu khoảng 1,4 triệu thùng dầu của Nga mỗi ngày bằng đường biển, phần lớn lượng dầu này được mua bởi các nhà máy lọc dầu độc lập.
Vortexa Analytics ước tính lượng dầu mua của các công ty nhà nước Trung Quốc từ Nga ở mức dưới 250.000 thùng/ngày trong 9 tháng đầu năm 2025, trong khi công ty tư vấn Energy Aspects đưa ra con số là 500.000 thùng/ngày.
Rosneft và Lukoil bán phần lớn dầu của họ cho Trung Quốc thông qua các bên trung gian thay vì giao dịch trực tiếp với người mua, các thương nhân cho biết.
Trung Quốc cũng nhập khẩu khoảng 900.000 thùng dầu mỗi ngày của Nga qua đường ống, tất cả đều được chuyển đến PetroChina.
Các thương nhân cho biết Ấn Độ và Trung Quốc dự kiến sẽ chuyển sang các nguồn cung cấp khác, đẩy giá dầu không bị trừng phạt từ Trung Đông, Châu Phi và Mỹ Latinh lên cao.
Đòn đánh vào điểm yếu nhất của Nga
Động thái từ Tổng thống Trump là rất quan trọng vì đây là lần đầu tiên Mỹ "đánh" vào điểm yếu của Nga là nguồn thu từ dầu mỏ, Michael Carpenter, chuyên gia cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) nhận định.
Rủi ro đối với Trung Quốc cũng như Ấn Độ - những khách hàng lớn nhất của Nga là họ có thể phải chịu các hình phạt thứ cấp, với vai trò là đối tác.
Những rủi ro phải gánh chịu bao gồm việc bị cắt đứt khỏi hệ thống ngân hàng phương Tây và khả năng tiếp cận đồng USD, cũng như đóng băng hợp tác với thương nhân, chủ tàu và công ty bảo hiểm.
Đặc biệt, trọng tâm của hoạt động thương mại rộng lớn giữa Moscow và Bắc Kinh là hợp đồng dài hạn giữa Rosneft và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC) thuộc sở hữu nhà nước.
Giới thương nhân cho biết các nhà máy lọc dầu của CNCP chủ yếu phụ thuộc vào dầu thô Nga, khiến chúng đặc biệt dễ bị tổn thương trước bất kỳ hạn chế nào của phương Tây.