Cuộc chiến trí tuệ nhân tạo đang tạo ra những kết quả trái ngược đầy bất ngờ khi Microsoft vừa ghi nhận khoản lỗ 3,1 tỷ USD từ khoản đầu tư vào OpenAI, trong khi đối thủ Google lại báo cáo doanh thu kỷ lục nhờ chính công nghệ AI. Sự tương phản này không chỉ phản ánh hai chiến lược kinh doanh khác biệt mà còn cho thấy tầm quan trọng của việc sở hữu công nghệ cốt lõi trong cuộc đua này.
Theo báo cáo tài chính quý 3 vừa công bố, Microsoft đã phải ghi nhận khoản lỗ 3,1 tỷ USD từ khoản đầu tư 27% cổ phần tại OpenAI, tương ứng với việc công ty tạo ra ChatGPT ghi nhận thua lỗ lên tới 11,5-12,1 tỷ USD chỉ trong một quý. Con số này gây sốc khi cao gấp hơn 20 lần so với cùng kỳ năm trước, cho thấy OpenAI đang "đốt tiền" với tốc độ chưa từng có để duy trì vị thế dẫn đầu trong lĩnh vực AI tạo sinh.
Google Cloud
Ngược lại hoàn toàn, Google đã trở thành người thắng cuộc rõ ràng nhất trong cuộc chiến AI khi Alphabet công bố doanh thu quý 3 đạt mức cao kỷ lục, với Google Cloud đóng góp 15 tỷ USD, tăng trưởng 34% so với cùng kỳ năm trước. Cổ phiếu Alphabet tăng vọt sau khi báo cáo được công bố, với các nhà phân tích ca ngợi khả năng Google biến AI từ khoản đầu tư tốn kém thành động lực tăng trưởng thực sự.
Bí quyết thành công của Google nằm ở chiến lược tự chủ công nghệ một cách toàn diện. Trong khi Microsoft và hầu hết các đối thủ khác phải phụ thuộc vào chip GPU đắt đỏ của Nvidia để vận hành các hệ thống AI, Google đã phát triển riêng dòng chip TPU (Tensor Processing Unit) mạnh hơn và tiết kiệm năng lượng hơn GPU truyền thống. Điều quan trọng hơn, Google tự sản xuất và kiểm soát hoàn toàn chuỗi cung ứng TPU, giúp họ tránh được việc bị Nvidia "thổi giá" như những đối thủ khác.
Quyết định chiến lược của Thomas Kurian, người đứng đầu Google Cloud, đã thay đổi hoàn toàn cách thức hoạt động của đơn vị này. Từ năm 2022, ông Kurian đã thành công trong việc chuyển bộ phận bán chip TPU từ đơn vị kỹ thuật cốt lõi của Google sang Google Cloud, cho phép đơn vị này tự do cung cấp chip thay vì phải xin phép các bộ phận khác. Động thái này đã tăng đáng kể khả năng cung cấp TPU của Google Cloud đúng vào thời điểm thế giới đang thiếu hụt khả năng tính toán AI.
Việc tự chủ được các chip AI TPU đã giúp Google không phải phụ thuộc vào NVIDIA cũng như hưởng lợi từ việc cho thuê các chip AI đám mây đó
Không chỉ vượt trội về mặt phần cứng, Google còn sở hữu lợi thế cạnh tranh bền vững thông qua các đơn vị nghiên cứu AI hàng đầu thế giới như DeepMind và Google AI, cho phép họ phát triển các mô hình AI đa dạng mà không phụ thuộc vào bất kỳ phòng thí nghiệm AI bên ngoài nào. Điều này tạo ra sự khác biệt rõ rệt với Microsoft, Amazon, Oracle hay Meta - những công ty phải dựa vào các đối tác AI bên ngoài cho các mô hình cốt lõi.
Thậm chí trong một nước cờ táo bạo, Google Cloud còn hợp tác với chính những đối thủ cạnh tranh bằng cách cung cấp chip TPU cho các công ty AI khác, bao gồm cả OpenAI và Anthropic. Anthropic đã ký hợp đồng mở rộng sử dụng tới một triệu chip TPU từ Google, trị giá hàng chục tỷ USD. Bước đi này không chỉ tạo ra doanh thu trực tiếp mà còn giúp Google giảm sự phụ thuộc của thị trường vào Nvidia, vốn đang kiểm soát khoảng 80% thị trường chip AI.
Sự thành công của Google Cloud đang thay đổi cân bằng quyền lực bên trong Alphabet, khi ông Kurian ngày càng có tiếng nói mạnh mẽ trong các cuộc họp chiến lược hàng tuần của công ty. CEO Sundar Pichai đã xác nhận Google Cloud là một trong những ưu tiên quan trọng nhất của Alphabet và dự kiến sẽ đóng vai trò trung tâm hơn nữa trong tương lai.
Để duy trì đà tăng trưởng này, Alphabet đã tăng ngân sách đầu tư cơ sở hạ tầng lên 91-93 tỷ USD cho năm 2025, với dự báo năm 2026 sẽ cần số tiền còn lớn hơn. Tuy nhiên, khác với việc "đốt tiền" không hiệu quả như OpenAI, mỗi đô la Google đầu tư đều có kế hoạch thu hồi rõ ràng thông qua doanh thu từ dịch vụ cloud và AI.
Sự tương phản giữa Microsoft-OpenAI và Google trong cuộc chiến AI cho thấy rằng không phải công ty nào đầu tư nhiều nhất sẽ thắng, mà người chiến thắng sẽ là những ai có chiến lược tự chủ công nghệ và khả năng biến đầu tư thành doanh thu bền vững. Trong khi OpenAI vẫn đang tìm cách cân bằng giữa đổi mới và lợi nhuận, Google đã chứng minh rằng họ có thể vừa dẫn đầu về công nghệ vừa tạo ra giá trị kinh tế thực sự từ AI.