Bộ Khoa học và Công nghệ đã có văn bản trả lời ý kiến cử tri tỉnh Hưng Yên gửi tới sau Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV.
Theo đó, cử tri tỉnh Hưng Yên phản ánh, hiện nay, tình trạng tội phạm sử dụng công nghệ 4.0, trí tuệ nhân tạo (AI) để thực hiện các hành vi phạm tội diễn ra thường xuyên, thủ đoạn ngày càng tinh vi.
Đồng thời, liên tục có các cuộc gọi mạo danh cơ quan công an, tòa án, điện lực, thuế, ngân hàng, bảo hiểm xã hội... yêu cầu cung cấp thông tin để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân. Tình hình này vẫn diễn biến phức tạp.
Theo cử tri, mặc dù các cơ quan liên quan triển khai nhiều giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn nhưng tình trạng này vẫn tiếp diễn, nhất là trong thời điểm nước ta đang triển khai thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.
Cử tri đề nghị tiếp tục chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành liên quan, nhất là các đơn vị cung cấp mạng viễn thông cần có giải pháp ngăn chặn việc sử dụng SIM rác, SIM không chính chủ, sử dụng số điện thoại ảo để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân.
Về vấn đề này, Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết, nhằm ngăn chặn việc sử dụng sim rác, sim không chính chủ để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân, bộ đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Viễn thông năm 2023 (có hiệu lực từ 1/7/2024), trong đó bổ sung quy định nghĩa vụ của doanh nghiệp phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trong việc xác thực, quản lý thông tin thuê bao, xử lý các SIM có thông tin không đầy đủ, không chính xác.
Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định số 163/2024/NĐCP ngày 24/12/2024 quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Viễn thông năm 2023.
Trong đó, đã quy định chi tiết về việc tiếp nhận đăng ký thông tin thuê bao di động mặt đất; xác thực thông tin thuê bao, đặc biệt đã yêu cầu tất cả các thuê bao chỉ được đăng ký sau khi có thông tin được xác thực đảm bảo trùng khớp với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, đồng thời xác thực qua video call... hạn chế tối đa tình trạng SIM kích hoạt sẵn.
Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, trước đó, từ năm 2023 Bộ đã chỉ đạo, hướng dẫn các nhà mạng triển khai nhiều biện pháp yêu cầu xác thực chính chủ đăng ký (đối soát cơ sở dữ liệu dân cư, video call,...).
Qua đó, các doanh nghiệp đã xác thực hơn 125 triệu thông tin thuê bao với cơ sở dữ liệu dân cư từ đó xử lý hơn 17 triệu thông tin thuê bao có thông tin chưa trùng khớp (chuẩn hóa 11 triệu, chặn 6 triệu); hoàn thành rà soát, chuẩn hóa hơn 9 triệu thuê bao thuộc tập sở hữu từ 4 SIM/giấy tờ trở lên.
Bộ đã có văn bản gửi các doanh nghiệp thông báo từ ngày 15/4/2024 nếu phát hiện vi phạm về SIM rác, Bộ sẽ đình chỉ phát triển thuê bao mới của doanh nghiệp.
Trong thời gian tới, bộ sẽ tiếp tục phối hợp với Bộ Công an tổ chức đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra trực tiếp tại các doanh nghiệp viễn thông di động về công tác quản lý thông tin thuê bao, xử lý SIM rác của các doanh nghiệp từ đó xử lý nghiêm theo quy định đối với các trường hợp vi phạm.
Nghiên cứu, hoàn thiện thể chế, pháp luật về quản lý thông tin thuê bao, xử phạt vi phạm hành chính đối với các hành vi vi phạm như các hành vi cho thuê, mượn thông tin cá nhân để đăng ký, sử dụng trái quy định.
Đồng thời, nghiên cứu giải pháp cho phép ngăn chặn ngay các thuê bao có dấu hiệu lợi dụng mạng viễn thông để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
Tiếp tục tăng cường tuyên truyền, phổ biến nâng cao nhận thức của người dân về trách nhiệm của bản thân trong việc đảm bảo SIM chính chủ trên các phương tiện thông tin đại chúng.