Tại một khu vực biệt lập rộng vỏn vẹn 4km2 ở Analalava, Madagascar, tồn tại một loài cây độc đáo và bí ẩn bậc nhất thế giới: cọ tự tử ( Tahina spectabilis ). Đây không chỉ là loài cọ lớn nhất trên hòn đảo này mà còn là một kỳ quan thực vật hiếm có với vòng đời đầy ấn tượng.
Đúng như tên gọi của mình, điểm đặc biệt nhất của loài cọ này chính là vòng đời kết thúc ngay sau lần ra hoa đầu tiên và duy nhất. Sau khi sống thầm lặng từ 30 đến 50 năm, cây cọ Tahina mới bắt đầu trổ hoa. Hàng triệu bông hoa nhỏ li ti nở rộ khắp các nhánh cây, tạo nên một cảnh tượng ngoạn mục. Tuy nhiên, vẻ đẹp này lại là dấu hiệu của sự kết thúc.
Việc cung cấp chất dinh dưỡng cho một lượng hoa khổng lồ khiến cây bị kiệt sức hoàn toàn. Chỉ vài tháng sau khi nở hoa, cây cọ sẽ chết đi. Chính vì lý do này, các nhà khoa học đã đặt cho nó cái tên đầy ấn tượng: cọ "tự tử" .
Hoa của "cọ tự tử"
Loài cọ Tahina lần đầu tiên được phát hiện vào năm 2005 bởi Xavier Metz , một chuyên gia về cây trồng người Pháp. Trong một chuyến dã ngoại cùng gia đình, ông đã tình cờ nhìn thấy một cây cọ lạ và gửi ảnh cho các nhà thực vật học tại Vườn thực vật Hoàng gia Kew (Anh) .
Ngay lập tức, hình ảnh của loài cọ khổng lồ này đã mê hoặc giới khoa học, đặc biệt là Tiến sĩ John Dransfield , người đã mô tả nó là "một trong những kỳ quan thực vật học của thế giới". Với chiều cao lên tới 18m và đường kính lá dài 5m, cây cọ Tahina có kích thước đồ sộ đến mức có thể được nhìn thấy qua ảnh vệ tinh của Google Earth.
Tuy nhiên, số lượng của loài cây này đang suy giảm một cách báo động. Từ 91 cá thể trưởng thành vào năm 2008, con số này đã giảm xuống chỉ còn khoảng 30 cá thể vào năm 2012 theo thống kê của Sách đỏ IUCN. Mối đe dọa lớn nhất đến từ việc cháy rừng và nạn phá rừng để lấy đất canh tác, thu hẹp đáng kể môi trường sống của chúng.
Để bảo tồn loài cọ quý hiếm này, hạt giống của chúng đã được gửi đến nhiều viện nghiên cứu trên khắp thế giới để thử nghiệm gieo trồng. Đây là một nỗ lực nhằm gia tăng số lượng cá thể, mang đến hy vọng rằng kỳ quan thực vật "tự tử" này sẽ không biến mất khỏi Trái Đất.