Một lò phản ứng cần 700 bằng sáng chế, 6.000 DN nội địa làm linh kiện: Nước nào đủ sức làm điều này?

Đây là dự án lò phản ứng thế hệ thứ ba duy nhất hoàn thành đúng tiến độ.

Tập đoàn Điện hạt nhân Trung Quốc (CGN) báo cáo rằng lò phản ứng hạt nhân thế hệ thứ ba Hualong One của nước này hiện là lò phản ứng được triển khai nhiều nhất trên toàn thế giới. Hoàn toàn được sản xuất trong nước, khoảng 41 lò phản ứng hiện đang được triển khai trên toàn cầu, với mỗi lò có khả năng sản xuất 10 tỷ kilowatt giờ năng lượng sạch mỗi năm.

Theo báo cáo của CGN, lượng điện này đủ để cung cấp năng lượng cho khoảng một triệu người ở một quốc gia.

Còn được gọi là HPR1000 (biến thể xuất khẩu), các lò phản ứng này nổi tiếng về độ an toàn và là loại lò phản ứng nước áp suất (PWR) hiệu quả hơn, tích hợp các bài học kinh nghiệm từ các thế hệ trước (ví dụ: Fukushima).

Trong số 41 tổ máy, 7 tổ máy đã được kết nối lưới điện và đang vận hành. Pakistan là khách hàng nước ngoài đầu tiên, với hai tổ máy Hualong One tại Karachi đã đi vào hoạt động. Argentina cũng là một đối tác, và hơn 20 quốc gia khác đã ký kết các thỏa thuận hợp tác.

Bên trong lò phản ứng hạt nhân Hualong One của Trung Quốc. Ảnh: SCMP

Hualong One: Cung cấp năng lượng cho thế giới

Với tuổi thọ thiết kế 60 năm, lò phản ứng Hualong One áp dụng thiết kế lõi lò phản ứng 177, cần nạp nhiên liệu 18 tháng một lần. Lò phản ứng này sử dụng sáng tạo sự kết hợp giữa hệ thống an toàn "chủ động và thụ động" và vỏ lò kép, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn hạt nhân quốc tế mới nhất.

Công suất lắp đặt của mỗi tổ máy Hualong One đạt gần 1.200 MWe, mỗi tổ máy có thể sản xuất gần 10 tỷ kWh điện mỗi năm, đáp ứng nhu cầu của 1 triệu dân trong một quốc gia phát triển vừa phải.

Lượng điện do một tổ máy Hualong One tạo ra tương đương với việc giảm mức tiêu thụ 3,12 triệu tấn than tiêu chuẩn và lượng khí thải 8,16 triệu tấn carbon dioxide hàng năm, cũng như tương đương với việc trồng hơn 70 triệu cây xanh mỗi năm.

Theo báo cáo, tổng sản lượng điện của các lò phản ứng này giúp tránh được khoảng 8 triệu tấn CO₂ mỗi năm cho mỗi đơn vị. Trong thực tế sử dụng, các tổ máy tại Pakistan đã cùng nhau tạo ra khoảng 48 tỷ kWh và tránh được khoảng 39 triệu tấn CO₂.

Trước đó, tổ máy Hualong One đầu tiên tại Trung Quốc đã được triển khai cách đây hơn một thập kỷ. Theo CGN, họ chỉ mất 5,7 năm để hoàn thành. Đây là dự án lò phản ứng thế hệ thứ ba duy nhất hoàn thành đúng tiến độ.

Nhà máy cũng đạt điểm tuyệt đối trong đánh giá của Hiệp hội các Nhà điều hành Hạt nhân Thế giới (WANO). Đến nay, nhà máy đã chứng minh được hơn 1.000 ngày vận hành an toàn và ổn định mà không xảy ra sự cố lớn nào.

Điều quan trọng là Hualong One đã được chứng nhận theo Tiêu chuẩn Tiện ích Châu Âu (chuẩn mực dành cho các nhà khai thác châu Âu). Thiết kế của nó cũng đã vượt qua Đánh giá Thiết kế Chung của Vương quốc Anh (một bài đánh giá an toàn rất khắt khe). Nó cũng đã giành được Giải thưởng Kỹ thuật Chất lượng Quốc gia danh giá của Trung Quốc.

Quá trình xây dựng lò phản ứng số 1 tại nhà máy điện hạt nhân ở Ninh Ba, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Ảnh: Xinhuanet

Theo báo cáo, lò phản ứng này là thành quả tích lũy 30 năm kinh nghiệm về công nghệ hạt nhân của Trung Quốc. Gần 6.000 doanh nghiệp Trung Quốc cung cấp linh kiện, tạo nên một chuỗi cung ứng hoàn toàn nội địa.

CGN giải thích trong thông cáo báo chí rằng: “Trong quá trình phát triển Hualong One, Tập đoàn hạt nhân quốc gia Trung Quốc (CNNC) đã thiết lập một hệ thống toàn diện gồm 2.044 tiêu chuẩn trong nước và quốc tế, cùng với hệ thống sở hữu trí tuệ hoàn chỉnh bao gồm hơn 700 bằng sáng chế trong nước, 65 bằng sáng chế quốc tế và 125 bản quyền phần mềm”.

Tiếp tục nhân rộng

Từ năm 2020, hơn 400 chuyên gia đã được triển khai đến các đơn vị Hualong One trong nước và quốc tế cũng như các dự án điện hạt nhân mới, cung cấp nguồn nhân lực hỗ trợ mạnh mẽ cho việc xây dựng Hualong One quy mô lớn và triển khai trên toàn cầu. Điều này cũng mang lại một mô hình quản lý có thể nhân rộng cho sự phát triển công nghiệp điện hạt nhân.

CNNC cho biết thêm: “Trong suốt quá trình xây dựng, CNNC đã hợp tác với 75 trường đại học, viện nghiên cứu và nhà sản xuất thiết bị trong nước, cũng như 14 tổ chức và cơ quan quốc tế để vượt qua 179 thách thức kỹ thuật quan trọng trong nghiên cứu và thử nghiệm”.

Thiết kế lò phản ứng cũng phù hợp với "mục tiêu carbon kép" của Trung Quốc (đạt mức phát thải tối đa trước năm 2030 và đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2060).

Nhìn vào bức tranh toàn cảnh, tin tức này rất quan trọng đối với Trung Quốc vì nó cải thiện đáng kể an ninh năng lượng, nâng cấp công nghiệp và ảnh hưởng toàn cầu của quốc gia này về các tiêu chuẩn hạt nhân.

Đối với các đối tác (như Pakistan và Argentina), đây là một lựa chọn năng lượng hợp lý, ít carbon, giúp giảm sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp phương Tây. Đối với thế giới, điều này cho thấy Trung Quốc không chỉ đang bắt kịp mà còn đang thiết lập các chuẩn mực mới trong công nghệ hạt nhân.