Giữa đêm, Khoa cấp cứu Bệnh viện đa khoa Thâm Quyến (Trung Quốc) tiếp nhận một bệnh nhân nữ 40 tuổi trong tình trạng đau bụng dữ dội, buồn nôn, tụt huyết áp, lú lẫn. Kết quả xét nghiệm cho thấy bà bị suy đa cơ quan do ngộ độc thực phẩm, nguyên nhân đĩa mộc nhĩ đen xào thịt bà ăn 1 mình trong bữa tối. Hỏi ra mới biết, số mộc nhĩ khô này đã được ngâm nước suốt 3 ngày.
Ảnh minh họa
Bác sĩ điều trị cho biết mộc nhĩ khô vốn lành, nhưng ngâm quá lâu ở nhiệt độ phòng sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn Pseudomonas cocovenenans sinh sôi, tiết ra độc tố chịu nhiệt cao, dù đun sôi vẫn không bị phá hủy. Không được cấp cứu kịp, loại độc tố này có thể gây tử vong. May mắn là sau rất nhiều nỗ lực của đội ngũ y bác sĩ, nữ bệnh nhân này thoát khỏi nguy hiểm tính mạng, nhưng gặp phải nhiều biến chứng khó có thể phục hồi, cũng phải nằm viện điều trị rất lâu.
Vụ việc này đã một lần nữa gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh về ngộ độc thực phẩm, nhất là vào thời điểm cao điểm của ngộ độc thực phẩm như hiện tại. Bác sĩ Shi Zhengli thuộc Bệnh viện Hữu nghị Bắc Kinh (Trung Quốc) cảnh báo, nguy cơ không chỉ nằm ở nguyên liệu, mà ở cách chế biến và bảo quản. Một chút chủ quan cũng có thể biến bữa cơm gia đình thành thảm họa. Ông cũng đưa ra 4 loại thực phẩm rất quen thuộc nhưng dễ chế biến sai và trở thành thứ độc hơn cả thạch tín, đó là:
1. Chưa nấu chín kỹ các loại đậu
Đậu đỏ, đậu xanh, đậu đen, đậu đũa, đậu thận… chứa phytohemagglutinin, glycosid và chất ức chế protease. Đây là các hợp chất gây nôn, tiêu chảy, chóng mặt, tê bì chân tay, ảnh hưởng hệ thần kinh nếu ăn phải khi chưa nấu chín. Vì vậy hãy nhớ luôn đun sôi trên 100 độ C cho tới khi đậu chín mềm, hoặc chần/luộc rau họ đậu trước khi chế biến món khác để tránh ngộ độc. May mắn là các chất độc này bị phá hủy hoàn toàn ở nhiệt cao.
2. Khoai tây mọc mầm, chuyển xanh vẫn ăn
Khoai tây khi mọc mầm hoặc chuyển xanh tích lũy solanine và chaconine-alpha,. Là những độc tố mạnh có thể gây rối loạn tiêu hóa, mê sảng, ảo giác, tụt huyết áp, suy tim, thậm chí gây dị tật thai nhi. Ngay cả khi cắt bỏ mầm và nấu kỹ, độc tố vẫn tồn tại nhưng nhiều người lại thường làm và cho rằng đã đủ an toàn. Thay vào đó, hãy lưu ý khi chọn mua khoai tây, bảo quản khoai tây nơi khô ráo, tránh ánh sáng để hạn chế nảy mầm. Nếu đã chuyển xanh hay nảy mầm thì vứt bỏ đừng tiếc mà rước độc vào thân.
3. Mộc nhĩ ngâm quá lâu
Mộc nhĩ khô bảo quản tốt sẽ an toàn, nhưng ngâm quá 8 tiếng hoặc để qua đêm dễ bị biến chất. Vi khuẩn sinh độc tố BKA và aflatoxin - chất gây ung thư hàng đầu - rất bền với nhiệt, không bị phá hủy khi nấu chín. Triệu chứng ngộ độc gồm đau bụng, đầy hơi, buồn nôn, nặng có thể dẫn đến suy đa cơ quan, tỷ lệ tử vong tới 50%.
Để an toàn, hãy rửa sạch mộc nhĩ trước khi ngâm. Chỉ ngâm 15-30 phút với nước ấm hoặc lạnh, tuyệt đối không ngâm qua đêm. Không ăn mộc nhĩ tươi vì chứa morpholine gây dị ứng và hoại tử da.
4. Sữa đậu nành nấu chưa sôi kỹ
Sữa đậu nành tươi có “hiện tượng sôi giả” ở 80-90 độ C, tạo nhiều bọt trắng khiến nhiều người tưởng đã chín. Thực tế, lúc này các chất độc như saponin, phytohemagglutinin và chất ức chế trypsin vẫn chưa bị phá hủy hoàn toàn. Uống vào dễ gây chóng mặt, đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa. Bác sĩ Zhi nhắc nhở phải đun sôi thật kỹ trên 100 độ C, tiếp tục nấu 3-5 phút sau khi hết bọt. Sữa mua sẵn nên hâm nóng lại và kiểm tra mùi trước khi uống.