EQ (Emotional Quotient) có nghĩa là chỉ số thông minh cảm xúc của mỗi người. Chỉ số EQ dùng để đo lường trí tưởng tượng, sáng tạo của một người. Người có EQ cao có khả năng nhận biết, đánh giá và điều tiết cảm xúc của bản thân và mọi người. Việc có thể nắm bắt và lấy được niềm tin, thiện cảm từ người khác trong giao tiếp cũng là biểu hiện rõ nhất của EQ cao.
Trong Tây Du Ký, nhân vật Bạch Cốt Tinh thường được xem như một “đại diện” tiêu biểu của yêu quái nham hiểm. Nhiều người vẫn cho rằng nguyên nhân khiến Bạch Cốt Tinh thất bại là vì “không có chỗ dựa” trong giới yêu ma. Nhưng khi đọc kỹ nguyên tác, có thể thấy, lý do thực sự nằm ở chỗ EQ (trí tuệ cảm xúc) quá thấp. Ba lần nhân vật này tiếp cận Đường Tăng nhưng vẫn không đạt được mục đích chính là 3 minh chứng điển hình.
Minh chứng thứ nhất: Giao tiếp kém, trả lời sai trọng tâm
Lần đầu ra mặt, Bạch Cốt Tinh biến thành một thiếu nữ xinh đẹp, lấy lý do dâng đồ chay để tiếp cận Đường Tăng. Khi trò chuyện, Đường Tăng hỏi 3 câu: nhà ở đâu, gia cảnh thế nào và quan trọng nhất là vì sao có tâm nguyện dâng đồ chay lễ cho Tăng như vậy?
Đối với một nhà sư, chỉ khi tín chủ có tâm nguyện thì việc nhận đồ chay mới là điều chính đáng. Thế nhưng, Bạch Cốt Tinh lại trả lời vòng vo, kể rõ địa danh, cha mẹ, hôn sự, chồng đang đi làm đồng… nhưng tuyệt nhiên không nhắc đến tâm nguyện của bản thân.
Bạch Cốt Tinh đã không thể hiện được sự thành tâm của bản thân qua lời nói, không nắm được trọng tâm trong giao tiếp, khiến người có tấm lòng nhân hậu như Đường Tăng cũng phải nảy sinh nghi ngờ. Chỉ vì những lý do này, Bạch Cốt Tinh đã bỏ lỡ cơ hội tốt nhất để thực hiện ý đồ.
Phân cảnh thầy trò Đường Tăng gặp Bạch Cốt Tinh
Minh chứng thứ 2: Biến hóa thiếu logic, dễ lộ sơ hở
Sau lần đầu thất bại, Bạch Cốt Tinh hóa thân thành một bà lão. Mặc dù không phải cơ hội thuận lợi vì Tôn Ngộ Không đã đề cao cảnh giác, nhưng vẫn có thể coi là một phương án tối ưu.
Tuy nhiên, vấn đề nảy sinh ngay từ chi tiết tuổi tác. Lần trước, Bạch Cốt Tinh biến thành thiếu nữ 18 tuổi, lần này lại thành bà cụ 80 tuổi. Nếu muốn dựng nên quan hệ mẹ con giữa 2 nhân vật này,thì khoảng cách tuổi tác phải hợp lý. Nhờ vậy, Tôn Ngộ Không nhanh chóng nhận ra và bày tỏ sự nghi ngờ.
Chỉ một chi tiết sơ sài, toàn bộ kế hoạch biến hóa của yêu quái này đã bị vạch trần. Điều này cho thấy Bạch Cốt Tinh không có khả năng phán đoán tình huống và thiếu sự nhạy bén. Cũng vì không am hiểu quy luật đời sống con người nên Bạch Cốt Tinh đã tạo dựng nhân vật giả thiếu sức thuyết phục.
Minh chứng thứ 3: Hiếu thắng, thích thể hiện bản thân
Sau 2 lần thất bại, Bạch Cốt Tinh vẫn chưa chịu dừng lại. Lần này, nàng biến thành một ông lão, xưng là chồng bà cụ và cha của thiếu nữ nói trên. Tuy nhiên, chuỗi quan hệ này đã không logic ngay từ đầu nên việc bị Tôn Ngộ Không phát hiện là điều tất yếu.
Điều đáng nói là sau khi đã tận mắt chứng kiến pháp lực và sự cảnh giác của Ngộ Không, Bạch Cốt Tinh hoàn toàn có thể rút lui an toàn. Nhưng thay vì dừng lại, nàng lại vì tâm lý hiếu thắng mà tiếp tục liều lĩnh khiêu chiến.
Lúc này, việc Bạch Cốt Tinh tiếp cận Đường Tăng không còn đơn thuần để “thành đạo” hay “cầu trường sinh”, mà phần nhiều xuất phát từ sĩ diện, không muốn bị coi thường, không chấp nhận thất bại. Chính sự cố chấp ấy khiến Bạch Cốt Tinh mất đi cơ hội bảo toàn bản thân và cuối cùng phải chịu trừng phạt đích đáng.
Nếu chỉ xét về pháp lực, Bạch Cốt Tinh không hề yếu kém. Ba lần hóa thân, nếu khéo léo ứng xử thì ít nhất vẫn có thể rút lui và bảo toàn bản thân. Nhưng từ việc không nắm được trọng tâm trong giao tiếp, biến hóa thiếu logic, cho đến không quá hiếu thắng… tất cả đều phản ánh một điểm chung: EQ quá thấp.
Trong thế giới Tây Du Ký, sức mạnh phép thuật không phải là yếu tố quyết định duy nhất. Thần tiên, yêu quái hay phàm nhân đều cần biết đối nhân xử thế, hiểu người và hiểu mình. Bạch Cốt Tinh bị trừng trị, không chỉ vì gặp phải Tôn Ngộ Không quá mạnh, mà chủ yếu vì chính sự kém cỏi trong ứng xử, khiến mọi cơ hội đều biến thành thất bại.
(Theo Sina)