Nguy cơ siêu động đất tại rãnh Nankai: Tỷ lệ xảy ra tới 82% trong 30 năm tới
Chính phủ Nhật Bản cho biết cần tăng cường đáng kể các biện pháp chuẩn bị ứng phó với một trận siêu động đất, trong bối cảnh kịch bản tồi tệ nhất có thể khiến tới 300.000 người thiệt mạng.
Động đất là hiện tượng rất khó dự đoán, nhưng hồi tháng 1, một ủy ban chính phủ đã nâng nhẹ khả năng xảy ra trận động đất lớn tại rãnh Nankai ngoài khơi Nhật Bản trong vòng 30 năm tới lên mức 75–82%.
Chính phủ Nhật sau đó công bố ước tính mới vào tháng 3, theo đó một trận siêu động đất và sóng thần sau đó có thể gây ra tới 298.000 ca tử vong và thiệt hại lên đến 2.000 tỷ USD.
Năm 2014, Hội đồng Quản lý Thiên tai Trung ương Nhật Bản từng đưa ra kế hoạch ứng phó với kỳ vọng giảm thiểu tới 80% số người tử vong.
Tuy nhiên, hãng tin Kyodo dẫn lời chính phủ cho biết các biện pháp hiện tại chỉ có thể tránh giảm khoảng 20% số người chết, và một kế hoạch cập nhật đã được công bố ngày 1/7.
Kế hoạch mới kêu gọi tăng tốc xây dựng đê chắn sóng, các tòa nhà sơ tán và tổ chức diễn tập thường xuyên để cải thiện khả năng phản ứng của người dân.
“Quốc gia, chính quyền địa phương, doanh nghiệp và các tổ chức phi lợi nhuận cần phối hợp để thực hiện các biện pháp nhằm cứu càng nhiều người càng tốt” Thủ tướng Shigeru Ishiba phát biểu tại một cuộc họp chính phủ, theo truyền thông địa phương.
Những ngôi nhà bị phá hủy vào ngày 12/3/2011 tại Minamisanriku, Miyagi, Nhật Bản
Tâm lý hoang mang lan rộng dù không thể dự báo chính xác
Rãnh Nankai là một rãnh biển dài khoảng 800 km, chạy song song với bờ biển Thái Bình Dương của Nhật Bản, nơi một mảng kiến tạo đang trượt dần bên dưới mảng khác.
Trong 1.400 năm qua, các trận siêu động đất tại rãnh này xảy ra định kỳ từ 100 đến 200 năm một lần. Trận gần nhất xảy ra vào năm 1946.
Tháng 8 năm ngoái, Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) từng phát cảnh báo đầu tiên về khả năng động đất gia tăng, nhưng sau đó đã rút lại cảnh báo chỉ sau một tuần.
Một số du khách nước ngoài đã trì hoãn kế hoạch tới Nhật Bản trong mùa hè này do lo ngại vô căn cứ lan truyền trên mạng xã hội về một trận động đất sắp xảy ra.
Đặc biệt gây lo ngại là một bộ truyện tranh được tái bản năm 2021, trong đó tiên đoán một thảm họa lớn sẽ xảy ra vào ngày 5/7/2025.
Hãng hàng không Greater Bay Airlines có trụ sở tại Hồng Kông đã cắt giảm chuyến bay đến Nhật Bản vì “nhu cầu giảm mạnh,” theo một quan chức du lịch địa phương trả lời AFP hồi tháng 5.
Theo cơ quan du lịch Nhật Bản, lượng khách từ Hồng Kông đến nước này trong tháng 5 đã giảm 11,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, lượng khách từ Trung Quốc đại lục tăng 44,8%, còn từ Hàn Quốc tăng 11,8%.
Trong tháng 5, ông Ryoichi Nomura, người đứng đầu JMA, phát biểu: “Với trình độ khoa học hiện nay, không thể dự đoán chính xác thời gian, địa điểm và độ lớn của động đất, cũng như khẳng định động đất có hay không xảy ra.”
“Chúng tôi kêu gọi người dân chủ động chuẩn bị để có thể ứng phó với động đất bất kỳ lúc nào. Nhưng chúng tôi cũng kêu gọi công chúng không nên có hành động phi lý do hoang mang,” ông nhấn mạnh.
Nhật Bản nằm ngay trên Vành đai lửa Thái Bình Dương, một vành đai có hoạt động địa chấn mạnh. Một trong những khu vực nguy hiểm nhất là đoạn dài 900 km được gọi là Rãnh Nankai, nơi tạo ra các trận động đất lớn cứ sau 100 đến 200 năm.
Thảm họa 2011 vẫn chưa thể quên, nhưng kịch bản còn tồi tệ hơn đang lơ lửng
Năm 2011, một trận động đất mạnh 9 độ Richter xảy ra cách bờ biển Nhật khoảng 130 km dưới vùng biển Bắc Thái Bình Dương.
Trận động đất này tạo ra các đợt sóng cao tới 40 mét ở một số nơi và khiến 15.500 người thiệt mạng.
Lũ lụt do sóng thần gây ra còn khiến 3 lò phản ứng hạt nhân tại nhà máy Fukushima bị nóng chảy, làm rò rỉ chất phóng xạ ra môi trường và buộc hàng nghìn người phải sơ tán khỏi nhà.
Tuy nhiên, một trận siêu động đất tại rãnh Nankai được cho là có thể còn tàn khốc hơn cả thảm họa năm 2011, vốn là trận động đất mạnh nhất trong lịch sử Nhật Bản.