Một công ty thương mại điện tử tại Thượng Hải (Trung Quốc) đang trở thành tâm điểm chỉ trích sau khi ban hành văn bản khen ngợi nhóm nhân viên có số giờ làm thêm vượt xa quy định pháp luật, trong đó có trường hợp lên đến gần 160 giờ chỉ trong vòng một tháng.
Ngày 6/8 vừa qua, Công ty thương mại điện tử Yisai đã phát đi thông báo khen thưởng “thành tích làm thêm giờ” của các nhân viên. Văn bản này nhanh chóng bị lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc và tạo ra nhiều tranh cãi.
Theo tài liệu được China Youth Daily dẫn lại, công ty cho biết đã trích xuất dữ liệu từ hệ thống kiểm soát lối vào để tổng hợp thời gian rời văn phòng của từng nhân viên trong tháng 7. Kết quả cho thấy nhiều lao động “rất có trách nhiệm với công việc, cống hiến thầm lặng và xứng đáng trở thành tấm gương”.
Danh sách đính kèm thông báo liệt kê 15 nhân viên có số giờ làm thêm nhiều nhất trong tháng, trong đó người đứng đầu đã ghi nhận tới 159,96 giờ làm thêm. Trung bình mỗi ngày, người này hoàn thành công việc vào khoảng 11 giờ 12 phút đêm.
Người đứng cuối danh sách cũng có tới 68,41 giờ làm thêm trong tháng, với thời gian rời văn phòng trung bình vào khoảng 7 giờ 56 phút tối.
Yisai hiện có khoảng 100 nhân viên, đa số sinh sau năm 1990. Theo thông tin tuyển dụng công khai, giờ làm việc chính thức của công ty là từ 8h30 sáng đến 5h30 chiều. Tuy nhiên, thực tế số giờ làm thêm mà nhân viên phải chịu lại vượt quá xa khung quy định của pháp luật lao động Trung Quốc.
Trong thông báo, công ty viết: “Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn toàn thể các nhân viên được nêu tên ở trên. Chúng tôi cũng kêu gọi toàn thể cán bộ công nhân viên học tập tinh thần yêu nghề, tận tụy và sẵn sàng cống hiến của họ”.
Một quản lý giấu tên tiết lộ thêm rằng những người làm thêm nhiều nhất phần lớn thuộc bộ phận vận hành – khu vực bận rộn hơn các phòng ban khác. “Chúng tôi không hề ép buộc. Có trường hợp công ty phân công làm thêm, nhân viên sẽ được trả lương theo quy định. Nhưng nếu họ chủ động tự ở lại làm việc thì sẽ không có phụ cấp”, vị này cho biết.
Tuy nhiên, vấn đề nằm ở chỗ số giờ làm thêm mà Yisai ghi nhận đã vượt xa giới hạn mà luật pháp cho phép. Luật sư Guo Zheng, Công ty luật Beijing Tianchi Juntai, phân tích: Luật Lao động Trung Quốc quy định, về nguyên tắc, người sử dụng lao động không được yêu cầu nhân viên làm thêm quá 1 giờ/ngày. Trong trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài tới 3 giờ/ngày, nhưng tổng số giờ làm thêm trong tháng không được vượt quá 36 giờ.
Như vậy, nhân viên làm thêm gần 160 giờ/tháng tại Yisai đã gấp hơn 4 lần mức tối đa mà pháp luật cho phép.
Thông tin này sau khi lan truyền đã dấy lên nhiều tranh luận trên các diễn đàn. Một cư dân mạng bức xúc bình luận: “Tôi không thể tưởng tượng được họ sống sót thế nào sau khi làm việc liên tục với cường độ như vậy”. Người khác chia sẻ: “Cuộc sống bây giờ thật khắc nghiệt. Nếu bạn không chịu làm thêm, lập tức sẽ có người khác thay thế. Nếu bạn không tự nguyện ở lại, sẽ có hàng loạt người khác sẵn sàng. Đó chính là thực tế khắc nghiệt của thị trường lao động hiện nay”.
Vụ việc của Yisai tiếp tục thổi bùng cuộc tranh luận tại Trung Quốc về văn hóa làm thêm giờ “996” (làm từ 9 giờ sáng đến 9 giờ tối, 6 ngày/tuần), vốn đã nhiều lần gây bức xúc dư luận trong thập kỷ qua.