Nikkei cho biết thực trạng này đang tạo ra trở ngại cho các quốc gia như Nhật Bản và Mỹ trong việc nỗ lực xây dựng năng lực sản xuất nội địa.
Theo dữ liệu từ S&P Global Mobility, Nikkei ghi nhận công suất thường niên tại các cơ sở sản xuất pin xe điện toàn cầu sẽ đạt 3.930 gigawatt-giờ (GWh). Trong khi đó, nhu cầu dự kiến chỉ ở mức 1.161 GWh
Nguồn cung dự kiến sẽ duy trì ở mức gấp 3 lần nhu cầu đến năm 2026. Đến năm 2030, mức dư cung vẫn hơn gấp đôi. Một số dự án mở rộng nhà máy tại Trung Quốc - thị trường xe điện lớn nhất thế giới - chưa công bố công suất. Điều này đồng nghĩa khoảng cách có thể còn nới rộng hơn nữa.
Xanh đậm: Nhu cầu; xanh nhạt: nguồn cung. Đơn vị: GWh
Trung Quốc hiện sản xuất khoảng 70% pin xe điện toàn cầu. Contemporary Amperex Technology (CATL) giữ vị trí dẫn đầu thị trường trong nửa đầu năm nay, theo sau là BYD. Trước đây, Hàn Quốc và Nhật Bản chiếm ưu thế. Tuy nhiên, LG Energy Solution và Panasonic Holdings hiện chỉ đứng lần lượt ở vị trí thứ 3 và thứ 6, với thị phần tiếp tục suy giảm.
Mỹ và Nhật Bản đang khuyến khích doanh nghiệp sản xuất pin ngay tại nội địa để tránh phụ thuộc vào Trung Quốc. Tuy nhiên, chiến lược này đang phản tác dụng do nhu cầu xe điện hạ nhiệt.
Tại Bắc Mỹ, nguồn cung pin xe điện dự kiến cao gấp 4,8 lần nhu cầu và khoảng cách này được dự báo duy trì gấp 4 lần cho đến năm 2028.
Dòng vốn đầu tư vào pin xe điện bùng nổ sau khi Đạo luật Giảm lạm phát (Inflation Reduction Act) dưới thời Tổng thống Joe Biden đưa ra các ưu đãi cho xe điện sản xuất tại Bắc Mỹ. Nhưng hiện nay, Tổng thống Donald Trump đang hủy bỏ các chính sách này. Điều này đang khiến các doanh nghiệp cân nhắc lại kế hoạch đầu tư.
Panasonic đang hoãn kế hoạch vận hành toàn bộ công suất nhà máy pin tại Mỹ mới khánh thành tháng 7. Các nhà sản xuất pin lớn của Hàn Quốc cũng đang xem xét lại kế hoạch đầu tư mạnh vào Mỹ vì lợi nhuận giảm sút. Trong khi đó, Toyota Motor hoãn xây dựng nhà máy pin dự kiến tại Nhật Bản. Honda Motor lùi kế hoạch mở nhà máy xe điện và pin tại Canada thêm 2 năm.
Tình trạng dư cung pin trở nên rõ rệt từ năm 2024, khi doanh số xe điện thế giới bắt đầu giảm. Theo Goldman Sachs, giá pin trung bình đạt 111 USD/kilowatt-giờ trong năm ngoái, giảm 26% so với năm 2023. Ngân hàng này dự báo giá có thể giảm xuống khoảng 80 USD/kWh vào cuối năm 2026.
Northvolt, nhà sản xuất pin Thụy Điển có Volkswagen là cổ đông, đã nộp đơn xin bảo hộ phá sản tại Thụy Điển hồi tháng 3.
Trong khi đó, các doanh nghiệp Trung Quốc lại tăng cường đầu tư nhờ nhu cầu nội địa ổn định và sự phụ thuộc ngày càng lớn của các hãng xe châu Âu vào pin Trung Quốc. CATL đang mở rộng đầu tư tại châu Âu trong khi BYD tăng sản lượng pin giá rẻ.
Xu hướng này có thể nới rộng khoảng cách về năng lực sản xuất và công nghệ giữa các nhà sản xuất pin Trung Quốc với các quốc gia còn lại trên thế giới. Nếu xe điện tăng trưởng trở lại, các hãng ô tô có nguy cơ buộc phải phụ thuộc vào linh kiện cốt lõi của Trung Quốc.
Theo Nikkei Asia