Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất, gánh vác nhiều nhiệm vụ sống còn như thải độc, sản xuất dịch mật, chuyển hóa dưỡng chất và bảo vệ cơ thể trước tác nhân gây hại. Nhưng cũng vì hoạt động không ngừng nghỉ, gan rất dễ bị tổn thương nếu con người duy trì thói quen ăn uống, sinh hoạt kém lành mạnh.
Ngoài việc kiêng rượu bia, thực phẩm mốc hay đồ quá mặn, ít ai biết có những loại trái cây quen thuộc lại giúp gan được giải độc, làm mát và phục hồi hiệu quả. Dưới đây là 3 loại quả có thể xem như nằm trong “bảng vàng” mà lá gan yêu thích nhất nhưng cực quen với người Việt, giá chẳng hề đắt đỏ:
1. Dâu tằm: Giảm mỡ, phục hồi tế bào gan
Ở nhiều nước, dâu tằm khá hiếm và đắt đỏ, nhưng tại Việt Nam, loại quả dân dã này lại dễ dàng tìm thấy ở chợ quê. Nước dâu tằm từ lâu đã được dùng để giải rượu, bởi nó chứa nhiều dưỡng chất lợi tiểu, tăng cường thải độc, hỗ trợ gan chuyển hóa rượu nhanh hơn, giảm các triệu chứng say và ngộ độc.
Dâu tằm giàu vitamin C, giúp tăng sức đề kháng và bảo vệ gan khỏi tác nhân gây hại. Thành phần alcaloid trong quả còn kích hoạt đại thực bào, làm hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn. Song song đó, vitamin A, E, carotenoid, anthocyanin và polyphenol trong dâu tằm có tác dụng chống oxy hóa, phục hồi tế bào, giảm tích mỡ trong gan, từ đó hạn chế nguy cơ viêm gan, gan nhiễm mỡ hay thậm chí ung thư gan.
Một số nghiên cứu hiện đại cũng cho thấy chiết xuất dâu tằm có khả năng ức chế sự tích tụ lipid trong gan và thúc đẩy thanh thải mỡ, nhờ vậy đặc biệt hữu ích cho người có nguy cơ gan nhiễm mỡ.
2. Các loại quả có múi: “Trợ thủ” giải độc gan
Cam, quýt, chanh, bưởi… là nhóm trái cây chứa nhiều vitamin và khoáng chất tốt cho gan, đặc biệt là vitamin C, bioflavonoid, kali và axit citric. Những dưỡng chất này hỗ trợ gan trong quá trình thải độc, thúc đẩy trao đổi chất và phục hồi tế bào tổn thương.
Ảnh minh họa
Vitamin C còn kích thích tổng hợp glutathione - chất chống oxy hóa mạnh có vai trò giải độc gan và tăng cường miễn dịch. Kali trong quả có múi giúp cải thiện lưu thông máu, cung cấp nhiều oxy và dinh dưỡng hơn cho gan, nhờ đó tăng cường chức năng gan.
Ngoài lợi ích với gan, trái cây họ cam quýt chứa nhiều chất xơ hòa tan, ít calo, giúp ổn định đường huyết, giảm mỡ nội tạng và mỡ gan. Đây cũng là nhóm quả được khuyến khích trong chế độ ăn kiểm soát cân nặng, phòng ngừa gan nhiễm mỡ do béo phì.
3. Bơ: Chứa chất béo "thân thiện" với gan
Bơ được coi là nguồn chất béo lành mạnh, chủ yếu là chất béo không bão hòa đơn. Loại chất béo này không gây hại mà còn giúp giảm cholesterol xấu (LDL-c), đồng thời tăng cholesterol tốt (HDL-c). HDL-c có nhiệm vụ vận chuyển mỡ xấu về gan để xử lý, từ đó làm sạch mạch máu, giảm gánh nặng cho gan.
Ngoài chất béo, quả bơ còn chứa hơn 20 vitamin và khoáng chất, nổi bật là vitamin E, C, K và folate. Đây đều là những chất chống oxy hóa mạnh, có khả năng trung hòa gốc tự do, giảm viêm, ngăn tổn thương tế bào gan. Ăn bơ điều độ giúp gan loại bỏ mỡ thừa, giảm nguy cơ xơ gan và phòng ngừa sớm ung thư gan.
