Nằm trên đảo Campbell hoang vu ở Nam Đại Dương, cách New Zealand khoảng 700 km về phía nam, một cây vân sam Sitka cao 9 mét đang một mình sừng sững giữa thiên nhiên khắc nghiệt. Được sách Kỷ lục Guinness Thế giới công nhận là "cây xa xôi nhất hành tinh," nó cách người hàng xóm gần nhất trên quần đảo Auckland tới 222 km.
Cây vân sam này được gọi là cây Ranfurly, được cho là do Lord Ranfurly, thống đốc New Zealand, trồng vào đầu những năm 1900. Mặc dù cô độc, cây lại là một công cụ khoa học vô giá.
Cây vân sam Sitka được mệnh danh là "cái cây cô đơn nhất thế giới"
Mặc dù sống trong điều kiện khắc nghiệt, cây vân sam Sitka này lại phát triển rất nhanh. Tốc độ tăng trưởng của nó được cho là nhanh hơn gấp 5 đến 10 lần so với các cây cùng loài trong môi trường tự nhiên của chúng. Tuy nhiên, một điểm kỳ lạ là cây chưa từng ra quả nón (nón cây). Một số nhà khoa học cho rằng điều này có thể do phần thân chính của cây đã bị nhân viên thời tiết trên đảo cắt bỏ nhiều thập kỷ trước để làm cây thông Noel, khiến cây "kẹt lại" ở giai đoạn non.
Chưa hết, nó còn sinh tồn giữa đảo Campbell - một trong những nơi có môi trường khắc nghiệt nhất thế giới. Hòn đảo nằm trong vùng có những cơn gió tây dữ dội, nhiệt độ hiếm khi vượt quá 10°C, và mưa gần như quanh năm. Cây chỉ nhận được trung bình chưa đến hai giờ nắng mỗi ngày.
Tiến sĩ Jocelyn Turnbull, trưởng nhóm nghiên cứu khoa học carbon phóng xạ tại GNS Science, coi cây vân sam là chìa khóa để giải mã bí ẩn về sự hấp thụ carbon ở Nam Đại Dương. Bà cho biết đại dương này đã hấp thụ khoảng 10% tổng lượng khí thải mà con người tạo ra trong 150 năm qua.
Các nghiên cứu trước đây về sự hấp thụ carbon của Nam Đại Dương thường cho ra kết quả mâu thuẫn. Để hiểu rõ hơn về quá trình này, Tiến sĩ Turnbull đã nảy ra ý tưởng sử dụng các vòng cây. Khi cây quang hợp và lớn lên, nó hấp thụ carbon dioxide từ không khí và lưu trữ chúng trong các vòng gỗ. Mặc dù phương pháp này hiệu quả nhất với nhiều cây, nhưng cây vân sam Sitka, là cây duy nhất ở cực nam có thể cung cấp dữ liệu tốt, đã trở thành đối tượng nghiên cứu lý tưởng.
Vào năm 2016, Tiến sĩ Turnbull đã sử dụng một mũi khoan tay để lấy một mẫu lõi 5mm từ cây. Kết quả của nghiên cứu này vẫn chưa được công bố.
Sự độc đáo của nó lại mang tiềm năng giải mã những bí ẩn về biến đổi khí hậu
Mặc dù được mệnh danh là "cây cô đơn nhất thế giới," Tiến sĩ Turnbull lại nhận xét rằng nó không hề cô đơn mà trông "khá mãn nguyện," khi xung quanh nó là những sinh vật hoang dã như hải cẩu voi, sư tử biển và chim cánh cụt.
Nguồn: The Guardian
