"Trại giam" trá hình tại KK Park
Một người đàn ông Nam Á cho biết anh bị giam giữ suốt 6 tháng tại KK Park, một trong những trung tâm lừa đảo lớn nhất khu vực. Tại đây, anh bị ép thực hiện các "chiêu trò lừa đảo tình cảm" – giả yêu đương để lừa tiền nạn nhân. Anh cùng bảy người khác sống chen chúc trong một phòng chật hẹp, làm việc tới 16 giờ mỗi ngày.
Một cơ sở lừa đảo mà nhân chứng của Nikkei Asia bị giam giữ. (Ảnh chụp màn hình: Reuters)
Bạo lực là chuyện thường xuyên xảy ra. Một giám sát viên đã dùng giày đạp vào người anh. Một người khác bị kéo vào "phòng tra tấn", đánh đến mức không thể đứng dậy.
Phân tích từ Nikkei cho rằng ít nhất 16 trung tâm lừa đảo khả nghi đang hoạt động dọc biên giới Myanmar – Thái Lan, chủ yếu quanh khu vực Myawaddy (bang Kayin). Dù chính quyền tiến hành truy quét, việc xây dựng tại 8 địa điểm được cho là vẫn tiếp tục diễn ra sau đó.
Nhiều trung tâm này vốn là khu nghỉ dưỡng hoặc casino do các công ty nước ngoài hậu thuẫn, được cải tạo thành nơi tổ chức lừa đảo trực tuyến sau khi đại dịch COVID-19 làm ngành cờ bạc lao đao.
Ảnh vệ tinh của một số khu phức hợp nghi là trung tâm lừa đảo. (Ảnh: Google Earth)
Ảnh vệ tinh cho thấy một khu vực được xây dựng.
Ba đặc điểm chính của các "trại lừa đảo" bao gồm: Thứ nhất là bố trí như nhà tù, khi các khu vực được tường cao, hàng rào thép và nhiều tháp canh bao quanh. Camera và dây thép được bố trí hướng vào trong để kiểm soát người lao động – không phải để ngăn người ngoài vào, mà để ngăn người bên trong trốn ra.
Thứ hai là quy mô khổng lồ. Một số khu có hơn 10 tòa nhà cao 4 tầng, với cơ sở vật chất khép kín như sân bóng rổ, quán ăn, và thậm chí là tòa nhà ghi chữ "Bệnh viện". Theo chuyên gia Mark Bo từ tổ chức EOS Collective, đây là mô hình "xã hội thu nhỏ", nơi người bị giam không được tự do ra vào.
Thứ ba là gần sông để thuận tiện cho việc vận chuyển người. Các bến thuyền được xây dựng sát bên các trung tâm, nối liền với biên giới Thái Lan. Nhóm Myanmar Witness cho rằng các bến này phát triển đồng thời với trại, hỗ trợ hoạt động vận chuyển người và vật tư bất hợp pháp.
Phân tích từ Nikkei cho rằng ít nhất 16 trung tâm lừa đảo khả nghi đang hoạt động dọc biên giới Myanmar – Thái Lan, chủ yếu quanh khu vực Myawaddy (bang Kayin).
Hình ảnh được cho là từ bên trong các trung tâm, với đa dạng cơ sở đủ để cho một cộng đồng quy mô lớn sinh sống. Trong hình là các cơ sở có biển đề "lẩu" và "mỳ".
Hình ảnh được cho là từ bên trong các trung tâm, với đa dạng cơ sở đủ để cho một cộng đồng quy mô lớn sinh sống. (Nguồn: Douyin)
Dữ liệu cho thấy liên kết giữa các trại
Nikkei phân tích dữ liệu vị trí từ gần 12.000 thiết bị di động tại Myanmar trong hơn 1 năm và phát hiện ít nhất 5 thiết bị từng xuất hiện tại tất cả các trung tâm lớn như KK Park, Huanya Park, Yatai New City, v.v. Điều này cho thấy các đối tượng lừa đảo luân chuyển giữa các trại để duy trì hoạt động.
Theo các báo cáo, nhiều công dân nước ngoài bị đưa đến các khu vực này và ép buộc thực hiện hành vi lừa đào. Tháng 2/2025, một học sinh trung học người Nhật nghi bị bắt cóc và ép tham gia lừa đảo tại Myanmar, sau đó được giải cứu nhưng bị bắt tại Nhật vì liên quan đến tội phạm mạng.
Theo chính quyền quân sự Myanmar, từ tháng 10/2023 đến tháng 6/2025, hơn 66.000 người nước ngoài bị trục xuất vì liên quan đến lừa đảo và cờ bạc.
Các trại lừa đảo được thiết kế với các đặc điểm như "nhà tù"
Sốc điện và đánh đập
Một người từng làm việc tại trại kể rằng, mỗi khi lừa được số tiền lớn trên 100.000 USD, cả trại vang lên tiếng trống ăn mừng.
Một số nạn nhân nói họ phải làm việc hơn 12 giờ/ngày, bị sốc điện và đánh đập nếu không đạt chỉ tiêu. Theo nhà nghiên cứu Ivan Franceschini, đây là một hình thức "nô lệ hiện đại".
Một số nạn nhân buôn người với sẹo do bị chích điện và đánh đập. (Ảnh: Reuters)
Theo báo cáo của Văn phòng Liên hợp quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC), các trung tâm lừa đảo đang lan rộng khắp Đông Nam Á. Các nhóm tội phạm chuyển địa điểm hoạt động khi bị truy quét.
Tại Campuchia, 29 công dân Nhật bị bắt tại Poipet vì nghi liên quan đến lừa đảo. Đây được cho là căn cứ của nhóm tội phạm "Tokuryu" – hoạt động theo hình thức linh hoạt, tự phát qua mạng xã hội.
Liên hợp quốc ước tính, các trung tâm lừa đảo gây thiệt hại tới 37 tỷ USD trong năm 2023 tại khu vực Đông và Đông Nam Á.
"Lợi nhuận từ các tổ chức lừa đảo hiện vượt xa cả các tập đoàn ma túy và trở thành một trong những hoạt động sinh lời nhất của tội phạm toàn cầu" – Trung tướng Trairong Phiwphan, Cục trưởng Cục Điều tra Tội phạm Mạng Thái Lan, nhận định. Ông kêu gọi cần có hợp tác quốc tế mạnh mẽ hơn để triệt phá các tổ chức này, vì nếu chỉ siết chặt một nơi, chúng sẽ chuyển hướng hoạt động và thay đổi phương thức lừa đảo.
