Trong kỷ nguyên số, các phần mềm như: Microsoft Office (Word, Excel, PowerPoint), Adobe Photoshop, AutoCAD hay các công cụ sáng tạo âm nhạc như: FL Studio, Ableton Live… đã trở thành công cụ không thể thiếu trong học tập, công việc và giải trí. Thế nhưng, thay vì mua bản quyền chính hãng, vẫn còn nhiều người dùng chọn sử dụng các phiên bản phần mềm “bẻ khoá” (crack, keygen, patch…) với mục đích tiết kiệm chi phí. Họ không nhận thức đầy đủ về những nguy cơ tiềm ẩn nghiêm trọng đằng sau hành động này.
Theo Công an Nghệ An, phần mềm bẻ khóa là phần mềm đã bị sửa đổi hoặc can thiệp trái phép nhằm vô hiệu hóa các cơ chế bảo vệ bản quyền do nhà sản xuất thiết lập, cho phép người dùng sử dụng mà không cần giấy phép hợp pháp. Việc sử dụng phần mềm bẻ khóa không chỉ vi phạm luật sở hữu trí tuệ mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn thông tin nghiêm trọng, cụ thể như sau:
1. Phần mềm bẻ khóa là “mồi ngon” cho mã độc
Phần mềm bẻ khóa thường được chia sẻ trên các diễn đàn, website không rõ nguồn gốc, kèm theo hướng dẫn vô hiệu hóa bản quyền bằng cách can thiệp vào mã nguồn hoặc sử dụng công cụ crack. Khi cài đặt, người dùng thường phải tắt phần mềm diệt virus, tường lửa hoặc cho phép phần mềm không rõ danh tính can thiệp sâu vào hệ thống, mở ra cơ hội cho tin tặc xâm nhập.
Một số loại mã độc phổ biến được giấu trong các phần mềm bẻ khóa hiện nay gồm:
-Virus và Worm: Lây lan nhanh, gây hư hại hệ thống, làm chậm máy tính, thậm chí xóa dữ liệu quan trọng.
-Trojan Horse: Giả dạng phần mềm hữu ích để đánh lừa người dùng, sau đó âm thầm đánh cắp thông tin, theo dõi hoạt động.
-Ransomware: Mã hóa dữ liệu và đòi tiền chuộc để khôi phục, gây thiệt hại tài chính và dữ liệu nghiêm trọng.
-Spyware và Keylogger: Theo dõi và ghi lại mọi thao tác của người dùng như mật khẩu, thông tin ngân hàng, tin nhắn cá nhân, gửi về cho kẻ tấn công.
-Adware: Hiển thị quảng cáo trái phép, gây khó chịu và có thể dẫn đến các trang web độc hại.
2. Không được cập nhật tính năng mới và hỗ trợ kỹ thuật từ nhà sản xuất: Phần mềm bẻ khóa không được cập nhật bản vá bảo mật chính thức, khiến hệ thống dễ bị tấn công qua các lỗ hổng mới. Người dùng cũng không nhận được bất kỳ hỗ trợ kỹ thuật nào khi gặp sự cố trong quá trình sử dụng.
3. Gây mất ổn định hệ thống và giảm hiệu suất các thiết bị: Phần mềm bẻ khóa thường không được tối ưu hóa đúng cách, dễ gây ra tình trạng máy tính chạy chậm, treo máy hoặc gặp lỗi hệ thống nghiêm trọng. Việc can thiệp trái phép vào phần mềm gốc còn có thể tạo ra xung đột giữa các ứng dụng, đồng thời làm giảm tuổi thọ của phần cứng, ảnh hưởng lâu dài đến hiệu suất và độ bền của thiết bị.
4. Nguy cơ trở thành công cụ tấn công mạng cho tội phạm công nghệ cao: Khi máy tính bị nhiễm mã độc qua phần mềm bẻ khóa, tin tặc có thể điều khiển từ xa thiết bị đó để biến nó thành một phần trong mạng botnet - dùng để phát động các cuộc tấn công từ chối dịch vụ (DDoS) quy mô lớn nhắm vào các mục tiêu khác. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho nạn nhân mà còn làm suy yếu an ninh mạng toàn cầu.
Biện pháp phòng ngừa:
Để tránh những rủi ro từ việc sử dụng phần mềm bẻ khóa, khuyến cáo người dùng cần thực hiện một số biện pháp phòng ngừa như sau:
1. Nên sử dụng phần mềm có bản quyền, đây là cách an toàn nhất giúp đảm bảo nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật và các bản cập nhật bảo mật kịp thời, bảo vệ hệ thống khỏi các mối đe dọa mới nhất.
2. Chỉ tải và cài đặt phần mềm từ các nguồn chính thống, có giấy phép rõ ràng, tránh những trang web không đáng tin cậy.
3. Thường xuyên cập nhật hệ điều hành, phần mềm diệt virus và trình duyệt web để tăng cường tính bảo mật.
4. Cẩn trọng với các email, tin nhắn và liên kết lạ; tuyệt đối không mở hoặc nhấp vào các tệp tin, đường dẫn nghi ngờ để tránh bị lừa đảo hoặc nhiễm mã độc.
5. Nên sử dụng các phần mềm mã nguồn mở miễn phí đáng tin cậy, hợp pháp như một giải pháp thay thế an toàn và hiệu quả.
6. Tuyệt đối không nên tắt tường lửa hoặc vô hiệu hóa phần mềm bảo mật khi cài đặt bất kỳ ứng dụng nào, bởi đây chính là lớp phòng vệ quan trọng giúp bảo vệ hệ thống khỏi các mối đe dọa từ bên ngoài.
7. Nếu trong quá trình cài đặt phần mềm, xuất hiện yêu cầu người dùng phải tắt tường lửa hoặc chương trình diệt virus, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo phần mềm chứa mã độc. Trong trường hợp này, người dùng nên ngay lập tức dừng việc cài đặt để tránh nguy cơ bị xâm nhập, đánh cắp dữ liệu hoặc phá hoại hệ thống.
Theo trang TTĐT Công an tỉnh Nghệ An
