Lip-Bu Tan, 66 tuổi là hy vọng cuối cùng của Intel.
Việc người đàn ông này được chọn làm CEO mới nhận được không ít lời khen của giới phân tích, chủ ngân hàng và cổ đông. Hai thập kỷ trong ngành bán dẫn cùng các mối quan hệ trong ngành - chắc chắn sẽ giúp Intel ‘vượt thác’.
Hơn bao giờ hết, Lip-Bu Tan có mối quan hệ kinh doanh phức tạp với Trung Quốc. Câu hỏi đặt ra lúc này, là ông sẽ làm gì để hồi sinh Intel - nhà sản xuất chip vốn đang chật vật cạnh tranh với Nvidia và những công ty khác trong thời đại trí tuệ nhân tạo. Cổ phiếu của công ty đã mất ⅔ giá trị chỉ trong 4 năm ngắn ngủi.
Sắp tới, Tan sẽ sớm phải trả lời câu hỏi cấp thiết nhất về tương lai của Intel: liệu có nên chia tách mảng thiết kế và đúc chip. Các nhà lãnh đạo và nhà phân tích trong ngành cho biết sản xuất chip hiện là gánh nặng chi phí khổng lồ mà Intel không thể duy trì. Các cựu thành viên hội đồng quản trị đã kêu gọi chia tách.
Tuy nhiên, theo các giám đốc ngân hàng, thỏa thuận bán toàn bộ hoặc một phần Intel có thể không khả thi trong tương lai gần. Các cuộc thảo luận giai đoạn đầu với Broadcom, Qualcomm, GlobalFoundries và TSMC trong những tháng gần đây đều không đi đến đâu.
Hiện Intel đang tính tới một phương án khác: thu hút nguồn tài chính từ bên ngoài, bao gồm cả những khách hàng muốn có cổ phần trong ngành sản xuất. Vận may của Intel cũng phụ thuộc một phần vào Tổng thống Donald Trump, người mới đây mong muốn phá bỏ đạo luật Chips dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden. Intel sẽ nhận được khoảng 8 tỷ USD thông qua đạo luật này, tùy thuộc vào việc phát triển nhà máy mới.
Tan có không quá 1 năm để xoay chuyển tình thế Intel. Với nhiều thập kỷ đầu tư vào các công ty khởi nghiệp kiêm CEO công ty thiết kế chip Cadence Design Systems trong 13 năm, ông được cho là sẽ ưu tiên cắt giảm chi phí, hành động nhanh chóng và cố gắng đưa Intel quay trở lại thời hoàng kim.
“Trong lĩnh vực mà chúng ta đang tụt hậu so với đối thủ cạnh tranh, chúng ta cần phải chấp nhận những rủi ro để phá vỡ và vượt lên”, Tan cho biết trong một lưu ý gửi đến nhân viên Intel vào thứ Tư. “Chúng ta cần tìm ra những cách mới để tăng tốc”.
Nhiều người cho rằng việc thiết lập lại văn hóa đồng nghĩa với việc cắt giảm đáng kể tại Intel. Reed Hundt, cựu thành viên hội đồng quản trị của Intel, người đã quen biết Tan từ những năm 1990, cho biết: “Ông ấy đủ can đảm để điều chỉnh lại lực lượng lao động theo quy mô cần thiết”.
“Cùng nhau, chúng ta sẽ nỗ lực hết mình trong việc khôi phục vị thế của Intel như một công ty sản xuất sản phẩm đẳng cấp thế giới, một xưởng đúc hàng đầu và làm hài lòng khách hàng hơn bao giờ hết”, ông Tan viết trong thư gửi nhân viên Intel.
“Nhiệm kỳ” đầu tiên của Tan tại Intel, với tư cách thành viên hội đồng quản trị từ năm 2022 đến năm 2024, đã kết thúc trong sự thất vọng. Người trong cuộc tin rằng ông đã chán ngấy với định hướng của cựu CEO Pat Gelsinger khi đó. Sự trở lại của Tan, do vậy, báo hiệu một sự thay đổi không thể tránh khỏi trong chiến lược.
“Ông Tan mang lại sự ổn định và kinh nghiệm ở một vai trò cần người có năng lực. Đó là lý do tôi tin Intel sẽ tiếp tục theo đuổi mục tiêu sản phẩm, cũng như tiếp tục phát triển xưởng đúc chip”, Anshel Sag, nhà phân tích của Moor Insights & Strategy, nhận định.
Hiện Intel vẫn còn tụt hậu rất xa trong sản xuất chip hiện đại, theo Mark Rosenblatt, nhà sáng lập của Rationalwave Capital Partners. “Bảng cân đối kế toán của Intel không đủ để trang trải chi phí cần thiết nhằm đạt được mục tiêu này một cách bền vững”.
Sinh ra ở Malaysia và lớn lên tại Singapore, Tan khao khát trở thành một cầu thủ bóng rổ chuyên nghiệp, cho đến khi mẹ bảo anh “hãy kiếm một công việc thực sự”. Ông sau này tuyên bố sự xuất hiện của AI tạo sinh còn lớn hơn cả phát minh web, khi tiềm năng sau cùng có thể phát triển thành công thuốc điều trị ung thư.
Trước khi nổi lên trong ngành công nghiệp bán dẫn, Tan được biết đến là một trong những nhà đầu tư mạo hiểm đầu tiên của Thung lũng Silicon đầu tư vào Châu Á. Ông là người sáng lập kiêm chủ tịch của Walden International - công ty từng đầu tư năng nổ vào các công ty khởi nghiệp công nghệ Trung Quốc.
Tan ủng hộ mạnh mẽ ngành bán dẫn của Trung Quốc trong thời đại mà quan hệ Mỹ - Trung khá tốt đẹp, bao gồm cả việc cùng đầu tư với một công ty quản lý tài sản nhà nước Trung Quốc. Khi tin tức về vai trò mới của Tan lan truyền, một cơ quan truyền thông Trung Quốc đã đưa tin: “Intel đã chiêu mộ một CEO có hiểu biết sâu sắc nhất về ngành công nghiệp chip Trung Quốc”.
Trước đó, ngày 1/12/2024, Intel bất ngờ thông báo ông Pat Gelsinger sẽ nghỉ hưu sớm, không còn là CEO và rút khỏi hội đồng quản trị công ty. Hai giám đốc David Zinsner và Michelle Johnston Holthaus sau đó đảm nhiệm vị trí CEO lâm thời trong lúc chờ tập đoàn tìm kiếm nhà lãnh đạo mới.
“Việc bổ nhiệm Tan là tin đáng mừng”, Jack E. Gold, nhà phân tích và Chủ tịch của J. Gold Associates, công ty chuyên nghiên cứu về ngành chip, cho biết. “Tan có hiểu biết sâu sắc về công nghiệp bán dẫn, cả khía cạnh thiết kế sản phẩm cũng như nhu cầu sản xuất chip”.
Theo: WSJ, Reuters
