Trong bối cảnh căng thẳng chính trị leo thang giữa Elon Musk và Tổng thống Donald Trump, khối tài sản cá nhân của tỷ phú giàu nhất thế giới đã "bốc hơi" khoảng 34 tỷ USD chỉ trong một ngày, còn cổ phiếu Tesla chứng kiến mức giảm kỷ lục 14%, tương đương mất 50 USD/cổ phiếu, xuống còn 284,70 USD.
Sự kiện này không chỉ gây chấn động thị trường tài chính, mà còn hé lộ nhiều hệ lụy sâu sắc đối với cả Tesla, SpaceX và vị thế của Elon Musk trong làng công nghệ Mỹ.
Từ canh bạc thế kỷ tham gia chính trị năm 2024, Elon Musk giờ đây đang chứng kiến thất bại ê chề nhất trong sự nghiệp khi tất cả các dự án kinh doanh của mình đều chịu ảnh hưởng từ quyết định này.
Bốc hơi
Sau màn "khẩu chiến" căng thẳng với Tổng thống Mỹ Donald Trump, khối tài sản của Elon Musk đã bốc hơi mạnh khi nhà đầu tư lo lắng về vị thế của tỷ phú này trên thị trường.
Trong phiên giao dịch đầu tiên sau khi trận khẩu chiến lên đỉnh điểm, cổ phiếu Tesla chứng kiến đà giảm mạnh 14%, kéo giá trị thị trường công ty từ trên 1.070 tỷ USD xuống còn khoảng 916 tỷ USD – mức thấp nhất kể từ cuối tháng 3/2025.
Tính chung cả tuần, cổ phiếu này đã "bốc hơi" gần 18% và cũng là tuần tệ hại nhất của Tesla kể từ đầu năm.
Đợt sụt giảm này cũng khiến Elon Musk mất gần 34 tỷ USD tài sản cá nhân, theo thống kê của Bloomberg Billionaires Index. Đây là mức giảm lớn thứ hai trong lịch sử chỉ số này, chỉ sau kỷ lục "bốc hơi" từng diễn ra hồi tháng 11/2021, khi cổ phiếu Tesla lao dốc sau thông báo Musk bán một khối lượng cổ phiếu lớn để đáp ứng nghĩa vụ thuế từ các gói thưởng cổ phiếu trước đó.
Giới phân tích cho rằng sự kiện lần này không chỉ đơn thuần phản ánh biến động ngắn hạn của cổ phiếu Tesla mà còn là lời cảnh báo về đà suy giảm niềm tin của nhà đầu tư vào thương hiệu.
Theo khảo sát, Tesla từng là biểu tượng của phong trào xanh nơi nhiều khách hàng nghiêng về xu hướng môi trường. Tuy nhiên, khi gắn bó quá gần với các ưu ái chính trị, hình ảnh này đã có dấu hiệu xấu đi, khiến nhiều khách hàng thuộc nhóm trung dung hay thiên tả bắt đầu e ngại.
Hàng loạt người đã biểu tình theo phong trào "Tesla Takedown", đốt phá, đe dọa những người chủ dùng xe điện này. Thậm chí người biểu tình còn vẽ bậy và phá hoại trước cửa các đại lý Tesla.
Doanh số bán xe của Tesla cũng sụt giảm mạnh ở khắp các thị trường từ Châu Âu đến Châu Á, khiến cổ đông bất bình về việc Elon Musk mải mê chính trị mà quên đi nguồn gốc làm nên khối tài sản của mình.
Dù mất 34 tỷ USD trong một ngày, Elon Musk vẫn là người giàu nhất thế giới với khối tài sản chừng 334,5 tỷ USD.
Bên cạnh Tesla, phần lớn tài sản của ông đến từ SpaceX – hãng vũ trụ tư nhân được định giá khoảng 350 tỷ USD trong đợt tăng vốn cuối năm 2024.
Trong quá khứ, dự án tiềm năng này từng cộng thêm gần 50 tỷ USD vào tài sản của Musk, dựa trên kỳ vọng SpaceX sẽ tiếp tục được hưởng lợi từ hợp đồng liên bang và các mối quan hệ trong chính quyền.
Tuy nhiên sau cuộc "khẩu chiến", vị thế của SpaceX đang lung lay dữ dội và chưa biết liệu có thể tiếp tục hưởng lợi từ các hợp đồng liên bang hay không.
Ngoài ra, Musk còn điều hành một loạt công ty khác như Neuralink (đang phát triển công nghệ cấy ghép não-cơ), xAI (công ty trí tuệ nhân tạo) và X (mạng xã hội – tiền thân là Twitter). Mới đây, Neuralink vừa huy động 650 triệu USD, định giá startup này ở mức 9 tỷ USD.
Tuy nhiên, những rạn nứt chính trị hiện tại khiến không ít người lo ngại rằng nếu Nhà Trắng muốn "trả đũa", các cơ quan liên bang như FDA (với Neuralink) hay NASA (với SpaceX) có thể chịu tác động để thắt chặt quy trình cấp phép, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ cũng như định giá của các dự án này.
Thất bại ê chề
Cuối năm 2024 và đầu năm 2025, Elon Musk nổi lên như một doanh nhân thành đạt, tỷ phú giàu nhất thế giới khi cổ phiếu Tesla tăng tốc sau canh bạc chính trị thành công trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024.
Thế nhưng những diễn biến tiếp theo khiến nhiều người nghi ngờ về canh bạc này, nhất là khi doanh số Tesla sụt giảm, người biểu tình triền miên.
Ông Walter Isaacson, tác giả cuốn tiểu sử về Elon Musk, nhận định Elon Musk là một con người cứng rắn, một CEO có tác phong tàn nhẫn nên rất dễ dẫn đến các căng thẳng leo thang.
Vị tác giả này cảnh báo đà suy giảm hiện nay có thể còn tiếp diễn nếu căng thẳng chính trị giữa Musk và các quan chức cấp cao tiếp tục leo thang.
Trong khi đó, các nhà phân tích tại JPMorgan Chase & Co. cũng cảnh báo rằng nếu dự luật chi tiêu được Quốc hội thông qua đầy đủ, mức cắt giảm tín dụng thuế cho xe điện sẽ khiến lợi nhuận Tesla năm nay thiệt hại thêm 1,2 tỷ USD, đồng thời làm giảm sức cạnh tranh với các hãng xe truyền thống bắt đầu đẩy mạnh mảng EV.
Giờ đây, Tesla phải đối mặt với "hai đầu sóng gió", một bên là áp lực chính trị trực tiếp từ Nhà Trắng, một bên là thách thức cạnh tranh ngày càng khốc liệt từ các nhà sản xuất ô tô điện khác tại châu Âu và Trung Quốc.
SpaceX cũng không thoát khỏi tầm ngắm, khi mà việc "đe dọa" ngừng dịch vụ gửi hàng lên ISS đã khiến NASA và nhiều đối tác quốc tế phải đau đầu tìm phương án thay thế, ít nhất là tạm thời. Nếu quan hệ chính quyền liên bang với Musk xấu đi hơn nữa, các dự án đưa người lên Mặt Trăng và sao Hỏa có thể lâm nguy vì thiếu hợp đồng bảo đảm tài chính.
Trên bình diện cá nhân, Elon Musk có thể sẽ phải cân nhắc hơn về hướng đi chính trị lẫn chiến lược kinh doanh. Việc gắn bó quá chặt về chính trị, nhất là khi quan hệ có thể biến động chóng mặt, rõ ràng không phải lợi thế về lâu dài.
Dẫu vậy, với phong cách "con bạc khát nước" đặc trưng, Musk được cho là sẽ không dễ dàng lùi bước. Vài ngày tới, thị trường sẽ theo dõi sát sao việc ông liệu có thực sự triển khai lời đe dọa cắt hợp đồng – hay chỉ dừng lại ở cuộc "khẩu chiến" đầy ồn ào.
Trong khi đó, Tesla và SpaceX có lẽ phải nhanh chóng tìm cách xoa dịu quan hệ chính trị, đồng thời đẩy mạnh thông điệp hướng tới khách hàng trung dung và xanh – những nhóm đang dần rời bỏ họ vì ấn tượng xấu hiện nay.
*Nguồn: CNBC, BI
