Ngày 20/11/2024, Cục Địa chất tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc, đã thông báo phát hiện một mỏ vàng siêu lớn tại khu mỏ Wangu, huyện Bình Giang. Kết quả thăm dò sơ bộ cho thấy trữ lượng vàng vượt 1.000 tấn, trị giá khoảng 600 tỷ NDT (hơn 2.2 triệu tỷ đồng). Phát hiện này không chỉ phá kỷ lục về quy mô của một mỏ vàng đơn lẻ tại Trung Quốc mà còn gây tiếng vang lớn trong giới địa chất quốc tế.
Mỏ vàng ở độ sâu 2.000m
Theo Cục Địa chất Hồ Nam, mỏ vàng Wangu nằm trong đới kiến tạo Giang Nam - nơi được xem là “vành đai vàng” của Trung Quốc. Tại độ sâu khoảng 2.000m dưới lòng đất, các nhà địa chất đã phát hiện hơn 40 mạch quặng chứa vàng. Mô phỏng địa chất 3D cho thấy đới khoáng hóa có thể sâu đến 3.000 m.
Ông Trần Như Lâm, chuyên gia của Viện Khảo sát Địa chất Hồ Nam, cho biết nhiều lõi khoan cho thấy vàng có thể nhìn thấy bằng mắt thường. Một số mẫu có hàm lượng cao tới 138 gram mỗi tấn quặng, mức được đánh giá là “rất hiếm”. Điều này cho thấy tiềm năng khai thác của mỏ Wangu là cực lớn.
Nếu kết quả được xác nhận, mỏ Wangu sẽ vượt qua mỏ South Deep ở Nam Phi - nơi có trữ lượng khoảng 870 tấn - để trở thành một trong những mỏ vàng lớn nhất thế giới.
Thành quả của nghiên cứu địa chất sâu
Theo các chuyên gia, phát hiện này không phải do tình cờ mà là kết quả của quá trình nghiên cứu địa chất kéo dài nhiều năm. Đới kiến tạo Giang Nam từng trải qua nhiều hoạt động kiến tạo mạnh mẽ như va chạm, trượt và đứt gãy, tạo điều kiện lý tưởng cho quá trình khoáng hóa vàng.
Bằng các kỹ thuật khoan mẫu và mô hình hóa 3D chi tiết, các chuyên gia đã xác định rõ cơ chế hình thành của mỏ vàng Wangu. Nghiên cứu cho thấy quá trình khoáng hóa vàng có liên hệ chặt chẽ với sự xâm nhập của đá granit cuối kỷ Trung sinh, trong đó các mạch quặng phân bố dọc theo đới đứt gãy hướng đông bắc. Những đới đứt gãy này không chỉ quyết định phạm vi phân bố vàng mà còn là “đường dẫn” quan trọng cho dung dịch khoáng kết tủa.

Ảnh: Baijiahao
Về khoáng vật học, các mạch vàng chủ yếu là mạch thạch anh, đi kèm đá phiến và đá dăm biến đổi. Đá vây quanh thể hiện hiện tượng sericit hóa và cacbonat hóa – đặc trưng phổ biến ở các mỏ vàng trong khu vực, phản ánh tính thống nhất và liên tục của quá trình tạo khoáng.
Theo báo cáo của Cục Địa chất Hồ Nam, khu vực khoan thăm dò cho thấy thân quặng có độ liên tục cao và độ dày ổn định, tạo nền tảng thuận lợi cho việc đánh giá và quy hoạch khai thác. Hiện công tác khảo sát vẫn ở giai đoạn đầu; dữ liệu từ các mũi khoan tiếp theo sẽ giúp tính toán trữ lượng chính xác hơn.
Thách thức công nghệ và môi trường
Tuy trữ lượng được đánh giá cao, việc khai thác mỏ Wangu lại không hề đơn giản. Độ sâu 2.000 - 3.000m đòi hỏi thiết bị khoan hiện đại, trong khi cấu trúc địa chất phức tạp, nhiều đứt gãy, đá cứng, làm tăng rủi ro kỹ thuật và chi phí. Bên cạnh đó, yếu tố môi trường và an toàn lao động cũng phải được đặt lên hàng đầu.
Ngoài ra, để đảm bảo hiệu quả kinh tế, hàm lượng vàng trung bình trong quặng cần đạt từ 10 - 20 gram/tấn. Thông thường, mỏ vàng chỉ có hiệu quả kinh tế khi hàm lượng trung bình đạt trên 10–20 gram/tấn. Do đó, các chuyên gia cần phải xác định chính xác trước khi đưa ra quyết định đầu tư khai thác quy mô lớn.
Bên cạnh yếu tố kỹ thuật, môi trường và an toàn lao động cũng là yêu cầu then chốt. Việc khai thác sâu có thể tạo ra lượng lớn chất thải và nước thải, đòi hỏi quy trình xử lý nghiêm ngặt để tránh gây ô nhiễm đất và nguồn nước.
Tác động đến kinh tế và thị trường vàng
Phát hiện mỏ Wangu diễn ra trong bối cảnh thị trường vàng toàn cầu đang biến động mạnh. Theo các chuyên gia, dù trữ lượng lớn, mỏ Wangu sẽ cần ít nhất 5–10 năm để đi vào khai thác, nên chưa tác động ngay đến nguồn cung vàng toàn cầu.
Tuy nhiên, về lâu dài, mỏ này được dự báo sẽ giúp Trung Quốc củng cố vị thế là quốc gia sản xuất vàng hàng đầu thế giới - hiện chiếm khoảng 11% sản lượng toàn cầu. Theo Hiệp hội Vàng Trung Quốc, tổng trữ lượng vàng của nước này hiện khoảng 2.000 tấn. Nếu mỏ Wangu được xác nhận, con số đó có thể tăng thêm đáng kể.
(Theo Baijiahao)