Giữa lúc thị trường trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ với các siêu mô hình cùng loạt ứng dụng chatbots, Meta – công ty mẹ của Facebook – đang nỗ lực thu hẹp khoảng cách với các đối thủ dẫn đầu như OpenAI và Google.
Hãng tin CNBC cho biết theo nhiều nguồn tin nội bộ, Mark Zuckerberg đã quyết định "chơi lớn" khi chốt thương vụ đầu tư gần 14 tỷ USD vào Scale AI và mời CEO Alexandr Wang (tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới năm 2023) về dẫn dắt phòng thí nghiệm AI mới của Meta.
Động thái này theo CNBC được cho là một nước đi "hoảng loạn" của Mark Zuckerberg trước sự thành công của OpenAI với ChatGPT cũng như cuộc đua ngày càng khốc liệt trong mảng AI.
Thay vì mua đứt Scale AI, Meta dự kiến sẽ nắm 49% cổ phần—chiến lược tương tự cách Google và Microsoft giành quyền ‘chọn mặt gửi vàng’ cho Character AI và Inflection AI. Giải pháp này giúp Meta tránh rắc rối với Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC) đang đưa công ty ra tòa vì cáo buộc độc quyền, đồng thời vẫn có thể tiếp cận nhân sự và công nghệ cốt lõi của Scale AI.
CEO Alexandr Wang của Scale AI
Bị bỏ lại phía sau
Thành lập năm 2016, Scale AI nhanh chóng khẳng định vị thế trong mảng dán nhãn và chú thích dữ liệu cho các mô hình học máy. Được định giá khoảng 14 tỷ USD, startup này là đối tác quan trọng của OpenAI, Google, Microsoft và cả Meta.
Gần đây, Scale AI còn mở rộng mảng quốc phòng khi hợp tác với Bộ Quốc phòng Mỹ phát triển "Defense Llama" – phiên bản tùy biến của Llama cho các nhiệm vụ an ninh quốc gia.
Trái lại, dù tham vọng của Mark Zuckerberg rất lớn nhưng mô hình Llama 4 của Meta ra mắt hồi tháng 4 không được giới phát triển đánh giá cao. Cho đến hiện tại hãng chỉ tung ra hai phiên bản nhỏ, trong khi mẫu "Behemoth" – hứa hẹn mang sức mạnh cạnh tranh với GPT-4 và các mô hình Trung Quốc – vẫn bị trì hoãn.
Trước tình hình này, Meta đã phải tái cơ cấu đội GenAI, chia thành AI Products và AGI Foundations, cho thấy Mark Zuckerberg đang tìm mọi cách để tăng tốc trong cuộc đua mà hãng đã bị tụt hậu khá xa.
Thậm chí Meta được cho là sẽ mời CEO Alexandr Wang của Scale AI, người từng bỏ học tại MIT để khởi nghiệp, về làm lãnh đạo mảng AI cho hãng. Nhà sáng lập này được miêu tả là vị thủ lĩnh trong thời khủng hoảng, phù hợp với tầm nhìn chạy đua AI giữa Mỹ và Trung Quốc mà Mark Zuckerberg luôn nhắc đến.
Với kinh nghiệm gắn bó cùng các dự án nghiên cứu và ứng dụng mô hình tại Scale AI, Wang được kỳ vọng sẽ giúp Meta bắt kịp hoặc dẫn trước khi cuộc đua bước sang giai đoạn ngày càng gay cấn.
Tham vọng của Meta là ra mắt một lab AI mới tập trung vào phát triển "siêu trí tuệ" (superintelligence), vượt qua khả năng não người, nhằm cạnh tranh trong cuộc đua AI toàn cầu.
Song song với dự án siêu trí tuệ này, Meta đang tái cơ cấu toàn bộ nỗ lực AI: tăng cường tài chính và nhân lực, sáp nhập mảng nghiên cứu cơ bản và sản phẩm, giải quyết tình trạng nhân sự bỏ việc và nhiều dự án ra mắt kém hiệu quả.
Bên cạnh đó, hãng tin CNBC nhận định thương vụ này đánh dấu bước ngoặt trong cách Meta hành động: từ việc tự "đẻ" ra mọi thứ, giờ đây họ sẵn sàng "mua" phần sức mạnh bên ngoài.
Nếu thành công, Meta không chỉ củng cố vị thế trong mảng AI nền tảng mà còn có thể tung ra những sản phẩm thu hút người dùng hơn—từ chatbot thông minh cho đến các ứng dụng generative AI trên Facebook, Instagram và WhatsApp.
Mark Zuckerberg đã đầu tư hàng tỷ USD để biến Meta thành "ông lớn AI": Từ tích hợp AI vào sản phẩm (kính thông minh, ứng dụng Meta AI) đến tạo ra Llama, Meta AI với hơn 1 tỉ người dùng mỗi tháng.
Tuy nhiên, rủi ro vẫn luôn rình rập bởi việc "thuê ngoài" có thể làm chậm tiến độ nội bộ, và áp lực kết quả tài chính lên khoản đầu tư khổng lồ này không hề nhỏ. Trong cơn "khát" AI, Meta đang đặt cược tương lai của mình vào một cá nhân và một startup và liệu đây có phải là một bước đi đúng đắn hay không thì chỉ có thời gian mới trả lời được.
*Nguồn: CNBC, NYT
