Chính phủ Nga đang thảo luận nhiều phương án hỗ trợ tổng công ty đường sắt Nga (Russian Railways – RZD) trong bối cảnh khoản nợ của doanh nghiệp nhà nước này đã tăng lên 4.000 tỷ rúp (50,8 tỷ USD), Reuters dẫn 2 nguồn tin quen thuộc với vấn đề cho biết.
RZD là doanh nghiệp sử dụng lao động nhiều nhất tại Nga, với khoảng 700.000 nhân sự. Doanh thu công ty suy giảm khi kinh tế Nga giảm tốc nhanh chóng, trong khi chi phí lãi vay tăng vọt do lãi suất hiện ở mức cao nhất 2 thập kỷ.
Theo 2 nguồn tin giấu tên, Moscow đang xem xét các phương án để giúp RZD xử lý khoản nợ chủ yếu phát sinh tại các ngân hàng quốc doanh. Những đề xuất gồm tăng giá vận tải hàng hóa, tăng trợ cấp, giảm thuế, hoặc sử dụng nguồn tiền từ Quỹ Tài sản Quốc gia. Tuy nhiên, việc tăng phí vận tải sẽ tạo thêm áp lực cho các nhà xuất khẩu hàng rời như than đá, kim loại, dầu, nông sản và hóa chất – vốn cũng đang chịu tác động từ tăng trưởng chậm và lãi suất cao.
Giới chức Nga đã họp bàn cuối tháng 11 và dự kiến họp tiếp trong tháng 12, một nguồn tin cho biết.
Một số đề xuất khác – dù chưa được đưa ra thảo luận ở cấp chính phủ – bao gồm khống chế lãi suất vay của RZD ở mức 9% hoặc chuyển đổi nợ thành cổ phần, tức các ngân hàng nhà nước sẽ nắm giữ một phần công ty. Một đề xuất khác là chuyển đổi một khoản nợ 400 tỷ rúp thành cổ phần có thể giúp tiết kiệm khoảng 64 tỷ rúp tiền lãi trong ba năm.
Các nguồn tin mô tả đây là nỗ lực “cứu” RZD – doanh nghiệp vận hành mạng lưới đường sắt dài thứ 3 thế giới, chỉ sau Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng vẫn chưa rõ ràng do còn nhiều ý kiến khác nhau giữa các bộ tài chính, kinh tế, giao thông và thương mại.
Năm 2024, RZD ghi nhận doanh thu 3.300 tỷ rúp và chi phí hoạt động 2.800 tỷ rúp.
Trong báo cáo tài chính 6 tháng đầu năm 2025, RZD cho biết nợ ròng ở mức 3.300 tỷ rúp tính đến ngày 30/6, trong đó 1.800 tỷ rúp là nợ ngắn hạn. Không rõ nguyên nhân vì sao khoản nợ lại tăng thêm khoảng 700 tỷ rúp chỉ trong nửa năm.
RZD là đơn vận chuyển hành khách, dầu thô và hàng hóa trên lãnh thổ rộng nhất thế giới, từ Thái Bình Dương đến Biển Đen và Baltic. Công ty lâu nay được xem là “phong vũ biểu” của sức khỏe kinh tế Nga. Khó khăn của RZD phản ánh tình trạng của nền kinh tế thời chiến của Nga: những doanh nghiệp quá lớn để phá sản, vay nợ chủ yếu từ ngân hàng nhà nước rồi cuối cùng chính phủ phải chịu rủi ro. Trong khi đó, chi tiêu quân sự lập kỷ lục khi cuộc xung đột Ukraine bước sang năm thứ 4.
Chính phủ Nga dự báo tăng trưởng GDP giảm còn 1% trong năm 2025, thấp hơn nhiều so với mức 4,3% năm 2024 và 4,1% năm 2023. Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hạ dự báo tăng trưởng xuống 0,6% năm nay.
Các nước phương Tây tuyên bố mục tiêu làm tê liệt kinh tế Nga để buộc Moscow thay đổi đường lối tại Ukraine, nhưng Tổng thống Putin khẳng định Nga sẽ không khuất phục. Nhà lãnh đạo Nga khẳng định kinh tế Nga vững chắc hơn nhiều so với dự đoán dưới sức ép của hàng nghìn lệnh trừng phạt, và khác với phương Tây, Nga “hầu như không có nợ”. Tuy nhiên, ông Putin cũng thừa nhận tình trạng đầu tư yếu và tác động tiêu cực của lãi suất cao.
Tham khảo: Reuters
