Hai nhà lãnh đạo dành lời khen cho nhau
Ngày 30/10, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gặp quan trọng tại Busan (Hàn Quốc) về các vấn đề thương mại kéo dài 1 giờ 40 phút.
Theo Reuters, Tổng thống Trump cho biết ông đã đồng ý giảm thuế quan chung đối với hàng hóa Trung Quốc từ 57% xuống còn 47%, đổi lại việc Bắc Kinh nối lại nhập khẩu đậu nành Mỹ, duy trì xuất khẩu đất hiếm và tăng cường trấn áp hoạt động buôn bán fentanyl trái phép.
Riêng về fentanyl, ông Trump cho biết Washington sẽ giảm thuế liên quan fentanyl nhập khẩu từ Trung Quốc từ 20% xuống còn 10%, có hiệu lực ngay lập tức.
Đề cập đến thỏa thuận thương mại, Tổng thống Trump cho biết hai bên "đã có thỏa thuận", có thể sớm ký kết và cho biết đây là thỏa thuận có thời hạn một năm, đồng thời sẽ được gia hạn sau đó.
"Tôi nghĩ là rất sớm thôi, vì không còn nhiều trở ngại lớn. Chúng tôi đã đạt được đồng thuận trên hầu hết các vấn đề, bao gồm thương mại đậu nành và thuế fentanyl", ông Trump nói.
Hai nhà dành nhiều lời khen cho nhau. Ảnh: Reuters
Cuộc gặp giữa 2 nhà lãnh đạo có bầu không khí thân thiện, ngôn ngữ hòa giải cho thấy lợi ích chung trong việc hạ nhiệt căng thẳng song phương ít nhất là trong ngắn hạn
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ca ngợi khả năng xử lý các xung đột quốc tế của Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong khi ông Trump gọi ông Tập là 'nhà lãnh đạo vĩ đại của một quốc gia vĩ đại".
Dập tắt những "đám cháy nhỏ"
Trao đổi với chúng tôi, các chuyên gia cho rằng, cuộc gặp thượng đỉnh đã giúp làm dịu căng thẳng hiện tại giữa 2 nước nhưng mới chỉ làm tất "những đám cháy nhỏ".
Cuộc gặp giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình đã giúp hạ nhiệt căng thẳng trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, ông Steven Okun - nhà phân tích kinh tế - địa chính trị, CEO APAC Advisors có trụ sở tại Singapore nhận định.
Tuy nhiên, với những thỏa thuận đạt được, ông Okun cho rằng cả hai bên "về cơ bản chỉ đạt được thỏa thuận không làm tình hình tồi tệ hơn", khi Mỹ vẫn duy trì mức thuế khoảng 47% đối với hàng hóa Trung Quốc, tiếp tục gây áp lực kinh tế lớn hơn lên Bắc Kinh.
Cho rằng các kết quả này không mang lại đột phá về mặt cấu trúc, ông Okun nhận định cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp diễn mặc dù cuộc gặp lần này đã giúp ngăn chặn sự leo thang căng thẳng.
Từ góc nhìn của Mỹ, ông Okun cho rằng các hành vi thương mại không công bằng của Trung Quốc vẫn chưa được giải quyết. "Sân chơi không bình đẳng, vi phạm sở hữu trí tuệ và tình trạng dư thừa năng lực sản xuất vẫn tồn tại. Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung vẫn đang diễn ra, chỉ là chưa tiếp tục leo thang, ít nhất là ở thời điểm hiện tại", ông nói.
Trung Quốc muốn thể hiện đất hiếm sẽ là một đòn bẩy trong đàm phán với Mỹ
Liên quan đến động thái siết chặt kiểm soát đất hiếm của Trung Quốc trước thượng đỉnh, ông Okun cho rằng đây là cách Bắc Kinh thể hiện họ cũng có những đòn bẩy trong đàm phán thương mại với Mỹ, đồng thời phát đi thông điệp rằng đất hiếm có thể trở thành công cụ gây sức ép với các quốc gia khác.
Đồng quan điểm, chuyên gia Stephen Olson, Viện nghiên cứu ISEAS – Yusof Ishak Institute của Singapore cho rằng việc hạ nhiệt căng thẳng luôn tốt hơn leo thang đối đầu, song thỏa thuận giữa Tổng thống Donald Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình chỉ như dập tắt vài "đám cháy nhỏ". Ông cho rằng những vấn đề sâu xa liên quan đến cấu trúc gây ra xung đột giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn chưa được xử lý.
Theo ông Olson, các nhượng bộ của Mỹ chỉ mang tính tạm thời - bao gồm việc giảm nhẹ thuế quan và hoãn điều tra ngàng hàng hải - đổi lại là cam kết từ Trung Quốc về kiểm soát fentanyl, xuất khẩu đất hiếm và mua đậu tương Mỹ.
Ông cảnh báo: "Các cam kết này có thời hạn ngắn và nguy cơ tái bùng phát căng thẳng chỉ là vấn đề thời gian".
Ai ra về vui vẻ hơn?
Các nhà phân tích cho biết cả hai nhà lãnh đạo đều rời Busan với đủ điều kiện để tuyên bố một mức độ thành công - nhưng không ai giành được chiến thắng quyết định.
"Cả hai bên đều lùi bước mà không ai cảm thấy mình đã thua cuộc", ông Sun Chenghao, nghiên cứu viên tại Trung tâm An ninh và Chiến lược Quốc tế của Đại học Thanh Hoa, trả lời trên CNA, đồng thời lưu ý rằng phần lớn những gì được công bố về cơ bản đã đặt lại tình hình như trước khi tranh chấp bùng phát.
