Đây là ý kiến được nhiều chuyên gia, doanh nghiệp (DN) nêu tại Hội nghị liên kết Phát triển du lịch y tế giữa TP HCM và các tỉnh, thành vùng đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ, ngày 31-10. Trước đó, trong 2 ngày 29 và 30-10, đoàn khảo sát gồm khoảng 100 đại biểu là lãnh đạo các sở, ngành du lịch, y tế của TP HCM, các bệnh viện, DN trong lĩnh vực lữ hành, cơ sở lưu trú đã tham gia chương trình khảo sát những mô hình, dịch vụ chăm sóc sức khỏe và du lịch nghỉ dưỡng ở nhiều nơi.
Khách quốc tế tới khám, chữa bệnh tăng
Theo thông tin của Bộ Y tế, thị trường du lịch y tế toàn cầu năm 2024 đạt 100 tỉ USD, với mức tăng trưởng hằng năm từ 15%-25%. Tại Việt Nam, quy mô thị trường đã đạt khoảng 700 triệu USD trong năm 2024 và dự báo có thể đạt gần 4 tỉ USD vào năm 2033, với tốc độ tăng trưởng bình quân 18%/năm.
Du khách tìm hiểu sản phẩm chăm sóc sức khỏe, trị liệu tại gian hàng của doanh nghiệp bên lề hội nghị. Ảnh: LAM GIANG
Riêng tại TP HCM, bà Bùi Thị Ngọc Hiếu, Phó Giám đốc Sở Y tế, cho biết có khoảng 30%- 40% khách ngoài thành phố và ngoài nước đến khám chữa bệnh. Trong đó chủ yếu là người Campuchia, Lào, cùng với sự gia tăng khách từ Mỹ, Úc, Canada, Nhật Bản và cộng đồng kiều bào. Những con số này cho thấy tiềm năng khai thác, phát triển du lịch y tế của TP HCM là rất lớn. Đặc biệt là cơ hội phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh sau sáp nhập để thành phố thực sự trở thành siêu đô thị mang tầm vóc quốc tế. "Du lịch y tế đang trở thành xu thế phát triển mạnh mẽ, kết hợp độc đáo giữa dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe chất lượng cao và trải nghiệm du lịch đa dạng. Qua đó giúp nâng cao chất lượng dịch vụ y tế vừa tạo thêm động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội địa phương" - bà Ngọc Hiếu nói.
Sau sáp nhập, TP HCM có 162 bệnh viện và có hơn 9.000 phòng khám chuyên khoa, 351 phòng khám chuyên khoa, đa khoa tư nhân với đội ngũ y - bác sĩ có trình độ cao và chi phí cho hoạt động khám chữa bệnh hợp lý là cơ sở, nền tảng quan trọng để phát triển du lịch y tế. TP HCM cũng đang có khoảng 5.000 cơ sở lưu trú du lịch và gần 2.000 DN hoạt động trong lĩnh vực du lịch, dịch vụ, chiếm khoảng 25%-30% lượng DN trong ngành du lịch cả nước.
Nhiều công ty du lịch cho hay du khách đi tour muốn trải nghiệm các phương pháp như châm cứu, bấm huyệt, xoa bóp - dưỡng sinh… tại Bệnh viện Y học cổ truyền TP HCM ngày càng tăng. Ngày càng nhiều kiều bào, khách quốc tế đến TP HCM để tìm kiếm các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe, trị liệu thẩm mỹ, nha khoa.
Dù vậy, theo TS-BS Trương Thị Ngọc Lan, Phó Viện trưởng Viện Y Dược học dân tộc, mô hình chăm sóc sức khỏe để phát triển gắn với du lịch y tế đã được viện phát triển từ năm 2017 nhưng các hoạt động này đều mang tính chất đơn lẻ. Trong năm 2025, viện đã xây dựng mô hình chăm sóc sức khỏe trọn gói gồm trải nghiệm - thư giãn - điều trị. "Hiện không có cơ chế chi của bệnh viện công lập cho các công ty du lịch nên khó triển khai hợp tác đôi bên cùng có lợi. Nhiều bác sĩ, kỹ thuật viên giỏi chuyên môn nhưng hạn chế ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp du lịch. Thiếu các chương trình đào tạo chuyên biệt về "y học cổ truyền - du lịch sức khỏe" - TS-BS Ngọc Lan nêu.
Liên kết để khai thác cơ hội vàng
TS-BS Nguyễn Tuấn, Tổng Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạnh Phúc, cho hay du lịch y tế là cơ hội vàng để kết nối y tế với du lịch, mang lại giá trị gia tăng cho cả 2 ngành. Theo BS Tuấn, bệnh viện đang phát triển mạnh các gói tầm soát sức khỏe chuyên sâu, chăm sóc thai sản trọn gói, điều trị hiếm muộn, phẫu thuật thẩm mỹ, phẫu thuật tổng quát và nội soi ít xâm lấn, hướng đến khách hàng trong nước, khu vực Đông Nam Á và các cộng đồng người Việt ở nước ngoài. "TP HCM và các tỉnh, thành lân cận có thể xây dựng mạng lưới hợp tác, chia sẻ chuyên môn và quảng bá điểm đến y tế chất lượng cao, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm chăm sóc sức khỏe - y tế khu vực trong tương lai gần" - TS-BS Nguyễn Tuấn nói.
Trong khi đó, khu nghỉ dưỡng Minera Hot Springs Bình Châu triển khai mô hình du lịch wellness kết hợp thế giới khoáng nóng và công viên rừng đầu tiên tại Việt Nam, được nhiều du khách đánh giá cao. Ông Nguyễn Hải Âu, Tổng quản lý cụm Sài Gòn - Bình Châu, Minera Hot Springs Bình Châu, cho biết sau COVID-19, xu hướng du lịch đã thay đổi. Du khách không chỉ tìm nơi nghỉ mà tìm nơi để phục hồi năng lượng - cả thể chất lẫn tinh thần. "Ngành du lịch chăm sóc sức khỏe đang tăng trưởng gần 20% mỗi năm, dự kiến chạm mốc hơn 1.100 tỉ USD vào năm 2029. Du khách sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn cho trải nghiệm giúp cân bằng và tái tạo, kết hợp giữa thiên nhiên, trị liệu bản địa và công nghệ hiện đại. Với Việt Nam, đây chính là thời điểm vàng, khi có biển, có rừng, có suối khoáng và nền văn hóa trị liệu lâu đời. Nếu biết khai thác đúng hướng, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành điểm đến phục hồi toàn diện của khu vực" - ông Hải Âu nói.
Ông Sầm Long Giang, Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch TP Cần Thơ, cho biết thành phố hiện có hệ thống bệnh viện hiện đại đủ khả năng kết hợp chăm sóc sức khỏe gắn với đặc trưng sông nước miền Tây. Cần Thơ định hướng xây dựng sản phẩm du lịch chăm sóc sức khỏe kết hợp nghỉ dưỡng, trị liệu và quà tặng sức khỏe từ dược liệu bản địa, đồng thời mong muốn liên kết với các DN lữ hành, bệnh viện tại TP HCM để phát triển chuỗi dịch vụ du lịch y tế liên vùng, phục vụ du khách trong nước và quốc tế.
Nghiên cứu mô hình "bệnh viện mềm"
Để giải bài toán quá tải dịch vụ y tế ở các bệnh viện mà vẫn đón được khách du lịch, TS-BS chuyên khoa II Đỗ Tân Khoa, Giám đốc Bệnh viện Y học cổ truyền TP HCM, cho biết cần có sự liên kết chặt chẽ giữa bệnh viện và DN du lịch. Bệnh viện bảo đảm chuyên môn, còn DN du lịch tổ chức vận hành và thiết kế trải nghiệm. Nếu làm tốt mô hình này, TP HCM có thể hình thành các gói du lịch "chữa lành - nghỉ dưỡng - tái tạo năng lượng".
Ông gợi ý TP HCM cũng có thể nghiên cứu xây dựng mô hình "bệnh viện mềm" - tức là mở rộng không gian phục vụ thông qua liên kết, liên doanh giữa bệnh viện với các đơn vị khác, với các khu nghỉ dưỡng và cơ sở lưu trú.
