BYD – tập đoàn xe điện lớn nhất Trung Quốc – vừa khiến thị trường toàn cầu xôn xao khi công bố “Haohan”, hệ thống lưu trữ điện với dung lượng đơn vị nhỏ nhất lên tới 14,5 MWh. Con số vượt trội lập tức được xem như lời tuyên chiến của BYD trong cuộc cạnh tranh toàn cầu về công nghệ năng lượng.
Được lắp trong một container 20 feet, Haohan nổi bật nhờ sử dụng tế bào pin Blade thế hệ mới, dung lượng 2.710 Ah – loại lớn nhất từng được sản xuất để phục vụ cho lưu trữ điện năng. Công nghệ Blade vốn đã đưa BYD trở thành một tên tuổi khác biệt trên thị trường xe điện nhờ độ an toàn, khả năng chịu va đập và tuổi thọ dài, nay được nâng cấp để phục vụ một tham vọng còn lớn hơn: bước chân sâu hơn vào lĩnh vực lưu trữ điện quy mô công nghiệp.
Các thông số mà BYD công bố cho thấy hệ thống này đạt hiệu suất thể tích từ tế bào đến toàn hệ thống khoảng 52%, nghĩa là hơn một nửa không gian container 20 feet được tận dụng để chứa pin, trong khi phần còn lại là khung, hệ thống làm mát, biến áp và thiết bị bảo vệ. Điều này cho phép một container Haohan có thể lưu trữ tới 10 MWh điện năng, cao hơn khoảng 51% so với mật độ trung bình của ngành theo đánh giá của PV Magazine.
Về mặt kinh tế, BYD khẳng định chi phí năng lượng bình quân trong suốt vòng đời hệ thống – LCOE – chỉ vào khoảng 0,014 USD/kWh, một mức thấp kỷ lục, mở ra triển vọng giảm đáng kể giá thành các dự án năng lượng tái tạo vốn đang bị rào cản chi phí lưu trữ. Không dừng lại ở đó, độ bền của tế bào pin được công bố lên tới hơn 10.000 chu kỳ sạc xả, tương đương hơn hai thập kỷ vận hành trong điều kiện chuẩn, đồng nghĩa với việc một nhà máy điện mặt trời hay điện gió có thể lắp đặt Haohan và yên tâm khai thác dài hạn mà không phải lo chi phí thay thế sớm. BYD còn cho biết hệ thống mới giúp giảm 70% chi phí bảo trì nhờ thiết kế module hoá, dễ dàng thay thế và quản lý.
Điều gì khiến Haohan trở thành một bước ngoặt? Câu trả lời nằm ở chiến lược lâu dài của BYD. Từ nhiều năm qua, hãng xe điện này không chỉ dừng ở việc sản xuất ô tô chạy pin mà còn định hình mình là một tập đoàn năng lượng toàn diện. Với sản lượng pin LFP thuộc hàng lớn nhất thế giới, BYD có lợi thế tự chủ nguồn cung cho chính các dòng xe của mình và còn dư sức để tham gia vào lĩnh vực lưu trữ điện – một ngành đang được xem là mảnh ghép còn thiếu của cuộc cách mạng năng lượng xanh. Việc tung ra hệ thống Haohan cho thấy BYD muốn khẳng định vị thế không chỉ ở lĩnh vực xe điện mà cả trong cuộc đua kiểm soát hạ tầng năng lượng của tương lai.
So sánh với các đối thủ cho thấy tham vọng ấy rõ ràng. Tesla hiện có Megapack 3 với dung lượng khoảng 3,9 MWh mỗi đơn vị, CATL – nhà sản xuất pin lớn nhất thế giới – giới thiệu Tener Stack ở mức 9 MWh. Haohan vượt lên hẳn với 14,5 MWh, thiết lập chuẩn mới trong ngành.
Trong khi đó, nhiều quốc gia đang gấp rút triển khai kế hoạch nâng cấp hạ tầng lưới điện để tiếp nhận nguồn năng lượng tái tạo, khiến nhu cầu lưu trữ điện quy mô lớn bùng nổ. Trung Quốc vừa công bố kế hoạch nâng công suất lưu trữ mới lên 180 GW vào năm 2027, tương đương hàng chục nghìn hệ thống tương tự Haohan.
Ở Mỹ, châu Âu và nhiều nền kinh tế mới nổi, các dự án lưu trữ điện cũng liên tục được đấu thầu và triển khai. Trong bối cảnh ấy, BYD đặt mình vào vị trí không chỉ là một nhà sản xuất pin, mà còn là một đối tác cung cấp giải pháp trọn gói cho các chính phủ, doanh nghiệp năng lượng trên khắp thế giới.
Chiến lược toàn cầu của BYD càng làm rõ thêm bức tranh này. Hãng đã mở nhà máy tại Hungary, khởi động thêm dự án ở Thổ Nhĩ Kỳ và cân nhắc một cơ sở thứ ba tại châu Âu. Mục tiêu được Reuters tiết lộ là đến năm 2030, một nửa doanh số xe BYD sẽ đến từ thị trường ngoài Trung Quốc. Và để hiện thực hóa điều đó, BYD không chỉ bán xe mà còn phải xây dựng hạ tầng năng lượng đi kèm, từ trạm sạc nhanh đến hệ thống lưu trữ cho lưới điện. Sự xuất hiện của Haohan vì thế không chỉ đơn thuần là một sản phẩm công nghệ, mà còn là mảnh ghép chiến lược cho tham vọng toàn cầu hoá.
Tuy nhiên, câu chuyện không chỉ có màu hồng. Để đưa Haohan ra thị trường quốc tế, BYD sẽ phải đối mặt với hàng loạt thách thức. Đầu tiên là vấn đề chi phí đầu tư ban đầu, khi một hệ thống lưu trữ quy mô lớn vẫn đòi hỏi vốn hàng triệu USD. Thứ hai là sự khác biệt về tiêu chuẩn an toàn, môi trường và quy định giữa các khu vực. Châu Âu nổi tiếng khắt khe trong các tiêu chuẩn kỹ thuật, Mỹ có hệ thống pháp lý phức tạp, trong khi ở các nước đang phát triển, rào cản lại nằm ở chính sách và nguồn vốn. Hơn nữa, tuổi thọ thực tế của sản phẩm cần được kiểm chứng trong môi trường vận hành khắc nghiệt, khi nhiệt độ, độ ẩm, và chu kỳ sạc xả liên tục có thể ảnh hưởng đến độ tin cậy.
Dù vậy, nếu BYD chứng minh được những cam kết về chi phí và độ bền, lợi thế cạnh tranh sẽ vô cùng lớn. Ở góc độ thị trường, sự xuất hiện của Haohan mang ý nghĩa biểu tượng bởi nó đánh dấu bước trưởng thành của các doanh nghiệp Trung Quốc trên thị trường công nghệ cao. Nếu trước đây, Trung Quốc thường bị coi là “công xưởng” sản xuất theo thiết kế của phương Tây, thì nay BYD, CATL và nhiều tập đoàn khác đang trực tiếp thiết lập chuẩn mực công nghệ toàn cầu.
Khi Haohan ra mắt, giới chuyên gia quốc tế lập tức so sánh đây như “cú hích” buộc cả ngành phải thay đổi. Giáo sư năng lượng bền vững tại Đại học Tsinghua nhận định rằng “mức chi phí 0,014 USD/kWh, nếu đúng như công bố, sẽ là bước ngoặt, đưa lưu trữ điện từ chỗ xa xỉ trở thành hạ tầng phổ biến như trạm biến áp”.
Ngoài ra, một số nhà phân tích ở châu Âu cho rằng Haohan có thể giúp các dự án năng lượng tái tạo giảm tới 30% chi phí đầu tư tổng thể. Điều đó đồng nghĩa với việc các quốc gia, doanh nghiệp, và cả người tiêu dùng cuối cùng sẽ được hưởng lợi từ giá điện rẻ hơn, ổn định hơn.
Theo: CnEVPost, Reuters
