Trung Quốc đối mặt với nhiều thách thức lớn trong môi trường xây dựng cơ sở hạ tầng phức tạp, và theo các chuyên gia, nhiều dự án gần như bất khả thi để triển khai. Như tuyến đường sắt Tứ Xuyên – Tây Tạng trị giá 50 tỷ USD, từng bị giới chuyên gia phương Tây đánh giá là không thể hoàn thành trong thời gian ngắn. Thậm chí, nếu giao cho nhiều quốc gia khác, họ có thể mất đến cả trăm năm mà vẫn chưa chắc hoàn thành.
Tuy nhiên, theo Nikkei Asia, Trung Quốc đã bắt tay thực hiện dự án này và đặt mục tiêu hoàn thành vào năm 2030, chỉ trong chưa đầy 10 năm.
Ý tưởng xây đường sắt từ Tứ Xuyên tới Tây Tạng được đề xuất cách đây khoảng một thế kỷ. Năm 2014, chính phủ Trung Quốc tiến hành dự án Tứ Xuyên - Tây Tạng với thời hạn 10 năm. Gần như toàn bộ tuyến đường chạy qua những cây cầu hoặc đường hầm. Với 8 ngọn núi cao hơn 4.000 m, các kỹ sư dân sự đánh giá đây là dự án đường sắt khó khăn nhất trong lịch sử.
Tuyến đường sắt Tứ Xuyên - Tây Tạng dài khoảng 1.800 km, trong đó có tới 958 km là hầm và cầu, một con số ấn tượng trong ngành xây dựng hạ tầng.
Tổng vốn đầu tư cho dự án lên tới 319,8 tỷ nhân dân tệ (gần 50 tỷ USD). Khi hoàn thành, tàu chạy với tốc độ 200 km/h có thể rút ngắn thời gian di chuyển đến Tây Tạng từ 1 tuần xuống chỉ còn 12 giờ, biến dự án này thành một trong những công trình trọng điểm cấp quốc gia của Trung Quốc.
Đáng chú ý, theo SCMP, nhiều đoạn của tuyến đường sắt sẽ xuyên qua khu vực địa nhiệt có nhiệt độ lên đến 89 độ C. Phần lớn tuyến đường bao gồm các hầm xuyên qua lớp đá nóng đến mức cả người lẫn máy móc đều khó có thể chịu được. Các nhà địa chất cho biết, nhiệt độ gần bề mặt ở khu vực này thuộc hàng cao kỷ lục đối với một dự án hạ tầng giao thông.
Sau khi khảo sát kỹ lưỡng điều kiện địa lý các khu vực, Trung Quốc nhận thấy địa hình tỉnh Tứ Xuyên đặc biệt phức tạp, khiến việc xây dựng một tuyến đường sắt tại đây trở nên vô cùng gian nan. Tuy nhiên, vì sự phát triển của khu vực Tây Tạng, dự án không thể bị trì hoãn. Là một quốc gia rộng lớn, Trung Quốc hiểu rằng nếu không có tuyến đường sắt nối Tây Tạng với đất liền, đời sống của người dân địa phương sẽ gặp nhiều khó khăn.
Đến nay, Trung Quốc đã hoàn thành phần lớn việc lắp đặt tuyến đường sắt này. Những thách thức kỹ thuật phát sinh trong quá trình thi công đã được các kỹ sư Trung Quốc vượt qua, tạo nên một dấu ấn mang tính kỳ tích trong lịch sử phát triển công nghệ xây dựng hạ tầng trên thế giới.
Để hiện thực hóa dự án, Trung Quốc đã triển khai hàng loạt công nghệ hiện đại như hệ thống tự động hóa, robot thông minh, thép chống ăn mòn cùng nhiều vật liệu tiên tiến khác nhằm nâng cao năng lực xây dựng thông minh cho toàn tuyến. Đồng thời, hệ thống điều độ và chỉ huy thông minh cũng được tích hợp để đảm bảo vận hành tuyến đường một cách an toàn và hiệu quả.
Bên cạnh đó, Trung Quốc đã xây dựng một hệ thống phân tích dữ liệu lớn để giám sát rủi ro trên tuyến đường sắt cao tốc. Hệ thống này cho phép theo dõi tình trạng tuyến đường theo thời gian thực, phát hiện và xử lý kịp thời các mối nguy về an toàn, từ đó đảm bảo vận hành tàu một cách tối ưu và an toàn nhất.
Khi toàn tuyến đường sắt Tứ Xuyên – Tây Tạng chính thức đi vào hoạt động, Trung Quốc sẽ tiếp tục ứng dụng đồng bộ các công nghệ thông tin hiện đại như cảm biến thông minh, Internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây, hệ thống thông tin địa lý (GIS) và định vị vệ tinh GPS. Nhờ đó, tình trạng kết cấu như cầu, hầm cũng như quá trình vận hành, bảo trì tuyến đường sẽ được theo dõi và thực hiện một cách hiệu quả, trơn tru.
Thực tế, dù việc xây dựng tuyến đường sắt Tứ Xuyên – Tây Tạng là một bài toán cực kỳ phức tạp, các kỹ sư Trung Quốc vẫn quyết tâm vượt qua mọi giới hạn vì mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia trong tương lai. Nhiều kỹ sư phương Tây đã bày tỏ sự kinh ngạc trước những thành tựu này, đồng thời tin rằng Trung Quốc sẽ còn tiếp tục đạt được nhiều bước tiến đột phá trong lĩnh vực xây dựng hạ tầng hiện đại.
Hơn nữa, dự án được thực hiện nhằm thúc đẩy du lịch và phát triển kinh tế cho Tây Tạng để giữ cho khu vực này ổn định, cùng với đó là tiếp cận được nguồn khoáng sản khổng lồ như đồng, lithium... Song song với đường sắt này, Trung Quốc còn đang cho xây một loạt thủy điện trên sông Yarlung Tsangpo thuộc Tây Tạng. Các công trình này dự kiến tạo ra đến 60 gigawatt điện, gấp 3 lần đập Tam Hiệp.
