
Cuộc đối đầu thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đang chuyển dần thành một cuộc chiến năng lượng âm thầm nhưng không kém phần quyết liệt. Dù 2 bên đang trong giai đoạn tạm ngưng thương chiến, Trung Quốc vẫn duy trì biện pháp chiến lược nhằm củng cố đòn bẩy mạnh mẽ trước sức ép từ Washington: siết xuất khẩu đất hiếm.
Trung Quốc đang hạn chế nguồn cung cấp khoáng sản quan trọng cho các nhà sản xuất quốc phòng phương Tây, trì hoãn sản xuất và buộc các công ty phải tìm kiếm khắp thế giới để dự trữ các khoáng sản cần thiết nhằm chế tạo mọi thứ, từ đạn dược đến máy bay phản lực. Trước đó, các biện pháp siết xuất khẩu của Trung Quốc đã khiến hàng loạt hãng ô tô của Mỹ và phương Tây lao đao vì thiếu hụt nguyên liệu sản xuất quan trọng.
Theo ước tính, Trung Quốc sở hữu khoảng 44 triệu tấn đất hiếm và hiện chiếm đến 90% nguồn cung toàn cầu. Đây là nhóm gồm 17 nguyên tố hóa học thiết yếu cho ngành công nghiệp công nghệ cao, từ sản xuất smartphone, xe điện đến vệ tinh, tên lửa và chip bán dẫn.
Bắc Kinh đã đưa 7 nguyên tố đất hiếm vào danh sách kiểm soát xuất khẩu, bao gồm dysprosium, gadolinium, lutetium, samarium, scandium, terbium và yttrium. Đây là các khoáng sản có vai trò đặc biệt quan trọng với 3 lĩnh vực công nghiệp chiến lược của Mỹ: quốc phòng, năng lượng và ô tô.
Dysprosium
Chịu được nhiệt độ cao, kim loại này chủ yếu được sử dụng làm nam châm trong động cơ hoặc máy phát điện. Không chỉ là thành phần quan trọng trong sản xuất thiết bị năng lượng sạch, nó còn được sử dụng trong thanh điều khiển lò phản ứng hạt nhân.
Gadolinium
Được sử dụng trong ngành y tế, kim loại này có tác dụng nâng cao hiệu suất của hợp kim. Với hàm lượng tối thiểu, gadolinium có thể cải thiện khả năng chịu nhiệt độ cao và chống oxy hóa. Gadolinium thường được sử dụng để chế tạo linh kiện điện tử, đĩa lưu trữ dữ liệu và là thành phần quan trọng cho lõi lò phản ứng hạt nhân.
Lutetium
Kim loại này được sử dụng làm chất lỏng xúc tác hóa học trong các nhà máy lọc dầu và là một trong những kim loại quan trọng nhất đối với Mỹ khi nguồn cung của kim loại này gần như hoàn toàn được nhập từ Trung Quốc.
Samari
Có khả năng duy trì tính chất từ tính ở nhiệt độ cao hơn, Samarium thường được sử dụng cho các siêu nam châm trong tua-bin và ô tô. Nó cũng được ứng dụng trong laser quang học và lò phản ứng hạt nhân.
Scandi
Do có mật độ thấp và điểm nóng chảy cao, kim loại này được sử dụng để chế tạo các bộ phận cho máy bay chiến đấu. Nó cũng có tính chất phóng xạ, có thể được sử dụng làm chất đánh dấu trong quá trình lọc dầu.
Terbi
Terbi là một kim loại mềm có thể được sử dụng làm thành phần cho bóng đèn và tạo nên màu sắc rực rỡ trên màn hình điện thoại thông minh. Nó cũng tăng khả năng chịu nhiệt cho nam châm thường được sử dụng trên máy bay, tàu ngầm và xe quân sự.
Ytri
Trong y tế, Yttrium được sử dụng để sản xuất tia laser cho nha khoa và phẫu thuật y tế. Nó cũng được sử dụng để điều trị ung thư gan, và nhờ khả năng chịu nhiệt và va đập, đây là vật liệu lý tưởng để tăng cường độ bền của hợp kim.
Tổng hợp