Rau sam là loại rau mọc dại ở vùng đất ẩm ướt ven đường, kênh rạch, ao hồ, quen thuộc ở các vùng nông thôn Việt Nam. Loại rau này chứa khoảng 93% là nước, thân màu đỏ và lá nhỏ màu xanh. Rau sam có vị hơi chua và mặn tương tự như rau chân vịt, chứa nhiều vitamin, khoáng chất, omega 3 và các chất chống oxy hóa.
Tại Trung Quốc, rau sam còn được gọi là “rau trường thọ”, được ưa chuộng bởi vị chua nhẹ, thanh mát, phù hợp để giải nhiệt mùa hè. Các món ăn phổ biến sử dụng loại rau này tại đất nước tỷ dân có thể kể đến như rau sam xào, trộn lạnh, nấu súp, cháo, mì, làm bánh, pha trà sau khi phơi khô… Rau sam sử dụng trong nhiều phương thuốc cổ truyền bởi những lợi ích sức khoẻ như tác dụng thanh nhiệt, tiêu ẩm, giải độc, giảm sưng tấy, tiêu tan huyết ứ, lợi tiểu…
Dưới đây là những lợi ích sức khỏe của loại rau này:
Tốt cho tim mạch
Rau sam là một trong số ít các loại rau chứa lượng đáng kể axit béo omega-3, đặc biệt là axit alpha-linolenic (ALA), có lợi cho sức khỏe tim mạch. Theo Healthline, trong 100g rau sam tươi có 300-400mg omega 3, nhiều hơn các loại rau lá xanh khác như rau bina, súp lơ xanh…
Một nghiên cứu năm 2016 đã chỉ ra rằng axit alpha-linolenic (ALA) trong rau sam giúp giảm mức cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL), từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Kali trong rau sam cũng hỗ trợ điều hòa huyết áp, giúp giảm áp lực lên thành mạch máu.
Chống oxy hoá, ngăn ngừa nhiều bệnh mãn tính
Rau sam có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ nhờ hàm lượng cao các hợp chất như vitamin C, vitamin E, và betalain. Một nghiên cứu được công bố trên năm 2019 đã chỉ ra rằng chiết xuất từ rau sam có khả năng trung hòa các gốc tự do, từ đó làm giảm stress oxy hóa trong cơ thể. Điều này có thể giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính như ung thư, tiểu đường và bệnh tim mạch.
Hỗ trợ kiểm soát đường huyết
Một nghiên cứu trên đã chỉ ra rằng chiết xuất rau sam có thể cải thiện độ nhạy insulin và giảm lượng đường trong máu. Các hợp chất như polysaccharide trong loại rau này được cho là đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh chuyển hóa glucose.
Có lợi cho sức khoẻ tiêu hoá
Với hàm lượng chất xơ cao và ít calo, rau sam là lựa chọn lý tưởng cho những người muốn kiểm soát cân nặng. Chất xơ trong loại rau này giúp tăng cảm giác no, hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu chất xơ từ các loại rau như rau sam có thể cải thiện chức năng đường ruột và giảm nguy cơ béo phì.
Làm đẹp da
Nhờ đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, rau sam được sử dụng để hỗ trợ điều trị các vấn đề về da. Chiết xuất rau sam có thể làm giảm viêm da và thúc đẩy quá trình lành vết thương nhờ khả năng kích thích sản xuất collagen và bảo vệ da khỏi tổn thương do tia UV.
Giúp xương chắc khỏe
Rau sam cũng là nguồn cung cấp hai khoáng chất rất quan trọng đối với sức khỏe của xương là canxi và magiê. Cung cấp đủ cả hai khoáng chất này có thể cải thiện sức khỏe xương và ngăn ngừa các biến chứng do loãng xương và lão hóa.
Hỗ trợ giấc ngủ ngon hơn
Rau sam chứa hoóc môn melatonin tự nhiên, giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ của bạn. Thêm rau sam vào bữa tối có thể giúp giấc ngủ sâu và ngon hơn.
Lưu ý khi ăn rau sam
Việc bổ sung rau sam vào chế độ ăn uống hàng ngày có thể mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể. Tuy nhiên, như bất kỳ loại thực phẩm khác, việc tiêu thụ quá nhiều rau sam cũng có thể gây hại cho sức khỏe. Một tác dụng phụ của việc ăn quá nhiều rau sam có thể là tăng nguy cơ phát triển sỏi thận. Điều này là do rau sam chứa axit oxalic, một chất tự nhiên có thể tạo thành sỏi oxalate trong đường tiết niệu của một số người.
Lưu ý rằng, 100g lá rau sam tươi chứa khoảng 1,31g axit oxalic, vì vậy, những người có nguy cơ sỏi đường tiết niệu oxalate nên hạn chế hoặc tránh ăn rau sam.
(Theo Healthline, WebMD)
