Collagen là “chìa khóa” giúp phụ nữ duy trì làn da săn chắc, mái tóc bóng mượt và khớp xương linh hoạt. Nhưng từ sau tuổi 30, đặc biệt là giai đoạn tiền mãn kinh, lượng collagen tự nhiên bắt đầu sụt giảm nhanh chóng do rối loạn hormone estrogen. Nếu chế độ ăn thiếu lành mạnh, sự sụt giảm ấy còn bị đẩy nhanh gấp nhiều lần, khiến da nhăn, sạm và cơ thể lão hóa sớm cùng nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, có một số loại thực phẩm phổ biến trong bữa ăn hằng ngày âm thầm “hút cạn” collagen trong cơ thể. Nếu không kiểm soát, phụ nữ sẽ sớm phải đối mặt với làn da chảy xệ, tóc yếu, thậm chí rối loạn nội tiết rõ rệt hơn khi bước vào tiền mãn kinh. Đó là:
1. Đường và đồ ngọt
Tiêu thụ nhiều đường tinh luyện khiến collagen bị phá vỡ thông qua quá trình glycation, khiến da mất đàn hồi và nhanh hình thành nếp nhăn. Trà sữa, bánh kẹo hay nước ngọt không chỉ làm tăng cân mà còn thúc đẩy viêm, cản trở cơ thể tái tạo collagen mới. Với phụ nữ tiền mãn kinh, khi da đã thiếu ẩm và dễ nhăn, việc ăn nhiều đồ ngọt càng khiến quá trình lão hóa diễn ra sớm hơn.
2. Thịt đỏ, thịt chế biến sẵn
Các loại xúc xích, thịt xông khói hay giăm bông chứa nhiều chất bảo quản và muối nitrat, dễ tạo ra gốc tự do gây tổn thương tế bào. Những gốc tự do này làm giảm khả năng sản xuất collagen tự nhiên và khiến da xỉn màu, chảy nhão. Ăn quá nhiều thịt đỏ còn làm tăng nguy cơ viêm mãn tính và ảnh hưởng tiêu cực đến tim mạch - vấn đề nhiều phụ nữ gặp phải khi nội tiết bắt đầu thay đổi.
3. Thực phẩm chiên rán
Thức ăn chiên ở nhiệt độ cao sinh ra hợp chất AGE (Advanced Glycation End Products), khiến các sợi collagen bị cứng lại và mất tính đàn hồi. Da vì thế trở nên khô sạm, kém căng bóng. Ngoài ra, dầu chiên đi chiên lại nhiều lần còn sinh ra độc tố làm tăng stress oxy hóa, khiến cơ thể “già” nhanh hơn. Các chuyên gia khuyến khích phụ nữ nên ưu tiên hấp, luộc hoặc nướng thay vì chiên ngập dầu để bảo vệ collagen.
4. Rượu bia và đồ uống có cồn
Cồn làm giảm khả năng hấp thụ vitamin A, B và C - là những dưỡng chất quan trọng cho việc tổng hợp collagen. Uống rượu bia thường xuyên khiến da mất nước, sạm màu, dễ hình thành vết chân chim quanh mắt. Với phụ nữ tiền mãn kinh, cơ thể vốn đã dễ mất cân bằng hormone, việc uống rượu bia còn làm giảm nồng độ estrogen, khiến da nhanh lão hóa và xương yếu hơn.
5. Thực phẩm quá mặn
Muối khiến cơ thể giữ nước, làm sưng bọng mắt và cản trở lưu thông máu dưới da. Khi tế bào da thiếu oxy, quá trình tái tạo collagen sẽ chậm lại, dẫn tới da kém đàn hồi. Thói quen ăn đồ muối, dưa cà, đồ khô hoặc mì gói lâu dài còn gây tăng huyết áp và làm giảm độ ẩm tự nhiên của da. Giảm muối là cách đơn giản nhất để duy trì làn da tươi sáng và khỏe mạnh.
Làm gì để giữ vững collagen khi bước vào tiền mãn kinh?
Phụ nữ nên bắt đầu chăm da và dưỡng cơ thể từ sớm. Tăng cường ăn thực phẩm giàu vitamin C, E, kẽm và omega 3 như cam, bơ, hạt óc chó, cá hồi… giúp kích thích sản sinh collagen tự nhiên. Ngủ đủ giấc, tập thể dục nhẹ nhàng như yoga hoặc đi bộ mỗi ngày sẽ hỗ trợ tuần hoàn máu, cải thiện làn da và giảm căng thẳng – yếu tố góp phần gây lão hóa nhanh.
Quan trọng nhất là duy trì tinh thần tích cực và tránh thức khuya. Khi hormone ổn định và collagen được bảo vệ, phụ nữ dù ở tuổi tiền mãn kinh vẫn có thể giữ nét rạng rỡ, trẻ trung và tràn đầy năng lượng.