Mới đây, một phụ huynh ở TP.HCM đã chia sẻ băn khoăn trên mạng xã hội: "Tại sao học sinh cấp 2 phải học Tin học quốc tế? Trong khi cấp 3 các con mới cần chứng chỉ MOS để vào đại học. Học phí thì còn cao hơn cả MOS. Trường phát phiếu yêu cầu đăng ký, không muốn con học thì làm sao?".
Theo hình ảnh phiếu thu học phí đi kèm, môn "tin học quốc tế" được thông báo với mức 160.000 đồng/tháng. Thắc mắc này nhanh chóng tạo nên cuộc tranh luận sôi nổi trong cộng đồng phụ huynh: liệu chương trình tin học quốc tế có thực sự cần thiết, hay chỉ là một khoản thu thêm gây áp lực tài chính?
Một số ý kiến đồng tình với bà mẹ này, cho rằng với học sinh THCS và THPT, ngoài các ứng dụng Words, Excel, Powerpoint và kỹ năng an toàn khi sử dụng mạng internet (một phần nhỏ của IC3) thì các nội dung khác đều chưa thật sự cần thiết và hữu dụng.
Luồng quan điểm khác phản biện: Học gì thì chưa bàn, nhưng Tin học thì kiểu nào cũng có lợi. Nhiều phụ huynh thường than "toàn lý thuyết, không có thực hành", đến khi có môn thực hành trực tiếp như Tin học thì lại chê.
Hiện nay, Tin học là một trong số ít bộ môn có đủ cơ sở vật chất để học sinh được "xắn tay" thực hành, vừa rèn tư duy logic, vừa khơi gợi sáng tạo từ sớm. Khi trẻ quen dần với chuẩn quốc tế, việc tiếp cận kiến thức nâng cao cũng nhanh chóng hơn, còn giúp ích ngược lại cho các môn học cơ bản.
"Nhìn sang Singapore, học sinh tiểu học đã bắt đầu học lập trình, còn ta thì vẫn tranh cãi chuyện ICDL, IC3 là "có cần thiết không". Nếu cứ giữ tư duy ấy, suốt nhiều năm nữa học sinh Việt Nam vẫn chỉ quanh quẩn với Word, Excel cơ bản, trong khi thế giới đã tiến xa", một người nói.
Ngoài ra, một số phụ huynh chỉ ra, trên tờ phiếu đăng ký, trường có ghi rõ mục "đồng ý" hoặc "không đồng ý", nghĩa là không bắt buộc. Nếu cha mẹ không muốn con học thì cứ ghi rõ 'không đăng ký' ở phần ký tên rồi nộp lại cho trường là được.
Tin học quốc tế là gì?
Theo Nghị quyết 04/2023/NQ-HĐND TP.HCM có hiệu lực từ ngày 22.7.2023, TP.HCM quy định rõ 26 khoản được phép thu trong trường công lập. Trong đó có khoản: "Tiền tổ chức các lớp học theo Đề án Nâng cao năng lực, kiến thức, kỹ năng ứng dụng tin học cho học sinh phổ thông TP.HCM theo định hướng chuẩn quốc tế, giai đoạn 2021 - 2030".
Mức thu tối đa: Tiểu học: 150.000 đồng/học sinh/tháng; THCS: 180.000 đồng/học sinh/tháng; THPT: 120.000 đồng/học sinh/tháng.
Như vậy, mức 160.000 đồng/tháng mà một số trường thông báo cho bậc THCS vẫn nằm trong khung cho phép.
Theo đề án trên, "đầu ra" của mỗi cấp học đều được xác định theo chuẩn, tương đương với các chứng chỉ tin học quốc tế phù hợp với độ tuổi của học sinh. Hiện nay, TP.HCM có 3 chuẩn tin học quốc tế là: ICDL, IC3 và MOST.
Chương trình Tin học quốc tế là một phần trong chiến lược dài hạn của TP.HCM nhằm xây dựng thế hệ công dân số, hội nhập toàn cầu. Việc triển khai ngay từ cấp 2 có ý nghĩa chuẩn bị nền tảng, dù lợi ích có thể chưa thấy ngay.
Đặt trong bối cảnh ấy, câu chuyện "Tin học quốc tế" ở bậc phổ thông không đơn thuần là chuyện một khoản phí thêm hay bớt, mà còn phản ánh cách chúng ta nhìn nhận vai trò của công nghệ trong giáo dục.
Có thể với nhiều phụ huynh, con số vài trăm nghìn mỗi tháng là áp lực, nhưng nếu nhìn xa hơn, đó là khoản đầu tư cho tư duy, kỹ năng và cơ hội hội nhập của thế hệ trẻ. Vấn đề nằm ở chỗ: nhà trường cần minh bạch, giải thích rõ ràng lợi ích, lộ trình và quyền lựa chọn của phụ huynh; còn phụ huynh, thay vì chỉ nhìn vào lợi ích trước mắt, cũng nên cân nhắc những kỹ năng mà con sẽ cần cho một thế giới số hóa ngày càng rộng mở.
Khi cả hai bên cùng đối thoại cởi mở, câu chuyện về "Tin học quốc tế" sẽ không chỉ dừng lại ở những tranh cãi về học phí, mà trở thành một bước chuẩn bị thiết thực cho tương lai học sinh.