Tờ Bangkok Post mới đây đưa tin, trong bối cảnh Thái Lan và Trung Quốc tiếp tục hợp tác lâu dài nhằm phát triển dự án đường sắt cao tốc Bangkok-Nong Khai, dư luận Thái Lan vẫn còn nhiều băn khoăn, lo lắng.
Kế hoạch cơ sở hạ tầng đầy tham vọng nhằm kết nối các thành phố lớn của Thái Lan với mạng lưới đường sắt tiên tiến của Trung Quốc này đã gặp phải sự chậm trễ đáng kể, kéo dài hơn một thập kỷ mà vẫn chưa hoàn thành.
Tuyến đường sắt này đang được xây dựng theo nhiều giai đoạn tại Thái Lan. Sau khi dự án hoàn thành, đây sẽ là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của Thái Lan.
Giai đoạn một, tuyến đường sắt dài 253km từ thủ đô Bangkok đến thành phố Nakhon Ratchasima, hiện được chia thành 14 hợp đồng xây dựng dân dụng, cùng với một hợp đồng bổ sung cho hệ thống đường sắt và mua sắm tàu.
Theo dữ liệu chính thức từ Cơ quan Đường sắt Quốc gia Thái Lan (SRT), tính đến cuối tháng 9, tiến độ chung của giai đoạn một đạt 48,6%, và dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2028. Tổng chi phí của giai đoạn này ước tính khoảng 179 tỷ baht (tương đương 5,48 tỷ USD).
Tàu Fuxing Hao CR300 do Trung Quốc sản xuất dự kiến sẽ được sử dụng trên tuyến đường sắt cao tốc giữa Bangkok và Nakhon Ratchasima. Ảnh: Bangkok Post
Giai đoạn hai, từ Nakhon Ratchasima đến Nong Khai, đã được Nội các Thái Lan phê duyệt vào tháng 2/2025. Tuyến đường sắt dài 357 km và có chi phí xây dựng 341 tỷ baht (10,43 tỷ USD), dự kiến đi vào hoạt động vào năm 2031.
Giai đoạn ba, từ Nong Khai đến Viêng Chăn (Lào), vẫn chưa được xác định.
Tuy nhiên, hiện đã có một tuyến đường sắt duy nhất kết nối gần Cầu Hữu nghị Thái-Lào số 1. Tuyến đường sắt này được xác định sẽ đóng vai trò là tuyến đường sắt chính dọc theo tuyến đường sắt trung tâm Côn Minh-Singapore.
Cuộc thảo luận của các nhà báo
Theo Bangkok Post, những vấn đề về dự án đường sắt cao tốc này đã được nêu ra trong một cuộc thảo luận công khai gần đây giữa các thành viên của Hiệp hội Nhà báo Thái Lan (TJA) và Hiệp hội Nhà báo toàn Trung Quốc (ACJA) tại Trung Quốc.
Tại buổi thảo luận, các nhà báo Thái Lan bày tỏ lo ngại về tiến độ chậm chạp của dự án đường sắt.
“Đã hơn một thập kỷ trôi qua, và dự án vẫn chưa hoàn thành”, một nhà báo Thái Lan nói. “Nếu dự án được hoàn thành sớm hơn, nó đã có thể kết nối chúng ta [Thái Lan] với Trung Quốc chặt chẽ hơn.”
Tuy nhiên, những nhà báo Trung Quốc tham gia buổi thảo luận lại có quan điểm khác.
Li Xiaojun - Phó Giám đốc phụ trách Quan hệ Công chúng của Tỉnh ủy Cam Túc, kiêm Giám đốc Văn phòng Thông tin Chính quyền Tỉnh Cam Túc (Trung Quốc) - cho biết: “Cá nhân tôi được hưởng lợi từ hệ thống đường sắt cao tốc. Thực tế, hầu hết người dân Trung Quốc đều cảm thấy tự hào khi nói về nó.”
Bà Li nhấn mạnh vị thế dẫn đầu của Trung Quốc trong công nghệ đường sắt, đồng thời nêu bật chuyên môn của nước này trong thiết kế, sản xuất và lập kế hoạch.
Nhìn về tương lai, bà Li hy vọng Thái Lan sẽ đẩy nhanh tiến độ phát triển dự án cơ sở hạ tầng đường sắt.
"Tôi thực sự mong muốn một ngày nào đó được đi tàu cao tốc đến Thái Lan và khám phá đất nước này. Không chỉ là tốc độ, mà còn là trải nghiệm, cảnh đẹp và cả chính hành trình", bà nói.
“Chúng tôi cũng đang chờ đợi,” một nhà báo Thái Lan khác nói. “Nếu dự án hoàn thành, chúng tôi sẽ có mặt để chào đón những người bạn Trung Quốc tại nhà ga.”
Đoàn đại biểu của Hiệp hội Nhà báo Thái Lan (TJA) đã có chuyến thăm trao đổi văn hóa và chuyên môn với Hiệp hội Nhà báo toàn Trung Quốc (ACJA) tại thành phố Lan Châu, tỉnh Cam Túc, và Bắc Kinh, Trung Quốc, từ ngày 12 đến 16/10. Ảnh: Bangkok Post
Nguồn gốc của sự thất vọng
Theo Bangkok Post, mặc dù tầm nhìn về một mạng lưới đường sắt cao tốc liền mạch kết nối Trung Quốc với Đông Nam Á vẫn rất hấp dẫn, nhưng đoạn đường sắt Thái Lan của dự án đã trở thành tâm điểm của sự thất vọng và tranh cãi.
Việc khởi công dự án đã bị trì hoãn do những bất đồng về các điều khoản vay do Trung Quốc đưa ra, dẫn đến việc Thái Lan quyết định tự bỏ vốn cho một số phần của tuyến đường. Việc chuyển giao công nghệ và yêu cầu về vật liệu và công nhân Trung Quốc cũng là những điểm nghẽn đối với Thái Lan. Ngoài sự chậm trễ trong xây dựng, còn tồn tại những lo ngại về vai trò của các nhà đầu tư Trung Quốc.