Ngày 4/8/2025, người đàn ông họ Mã ở Thai Châu, Chiết Giang, Trung Quốc đến showroom mua một chiếc xe ô tô đã qua sử dụng có giá 115.000 NDT (khoảng 424 triệu đồng). Nhân viên bán xe hỗ trợ ông mua bảo hiểm ngay trên ứng dụng, đơn bảo hiểm được tạo lúc 18h18 cùng ngày. Khi ông Mã lo lắng hỏi lại: “Bây giờ nếu đi xe gặp sự cố có được bồi thường không?”, ông được nhân viên khẳng định: “Yên tâm, hôm nay có hiệu lực rồi!”
Đến 18h53 cùng ngày, trên đường về nhà, ông Mã bất ngờ tông phải một chiếc Maserati. Cảnh sát xác định ông Mã hoàn toàn có lỗi, chi phí sửa chữa xe của ông và bồi thường cho đối phương tổng cộng là 100.000 NDT (khoảng 369 triệu đồng).
Tưởng rằng bảo hiểm sẽ đứng ra chi trả, nhưng khi ông Mã liên hệ, phía đại diện công ty bảo hiểm thẳng thừng tuyên bố: “Hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực từ 19h00. Tai nạn xảy ra lúc 18h53, tức là 7 phút nữa mới có hiệu lực, nên chúng tôi không thể bồi thường cho ông.” Ông Mã bàng hoàng khi chỉ vài phút, ông phải đối mặt khoản nợ hơn cả 1 năm thu nhập.
Bản điện tử của đơn bảo hiểm ghi rõ: thời gian bắt đầu hiệu lực là 19h00, không phải ngay khi thanh toán. Tai nạn diễn ra chỉ 420 giây trước mốc đó. Công ty bảo hiểm viện dẫn hợp đồng: “Hệ thống mặc định bắt đầu từ 19h00, khách hàng không chọn mục ‘hiệu lực ngay’. Theo Luật Bảo hiểm, chỉ cần hợp đồng chưa có hiệu lực, chúng tôi không có nghĩa vụ bồi thường, dù chênh lệch chỉ 1 giây.”
Những trường hợp tương tự không hề hiếm. Năm 2023, một tài xế ở Quảng Đông, Trung Quốc bị từ chối bồi thường 280.000 NDT (hơn 1 tỷ đồng) vì hợp đồng bảo hiểm còn 15 phút nữa mới có hiệu lực. Theo nền tảng khiếu nại Black Cat, số vụ tranh chấp về “thời gian hiệu lực bảo hiểm xe” trong năm 2024 tại Trung Quốc tăng tới 67%.
Đại diện công ty bảo hiểm cho biết, giao diện trang mua bảo hiểm trực tuyến có dòng chữ nhỏ “mặc định hiệu lực từ 19h00”, và khách hàng phải tự tay chọn “hiệu lực ngay” nếu muốn. Trong trường hợp này, lỗi được quy về cho ông Mã vì đã không đọc kỹ điều khoản trước khi đăng ký mua bảo hiểm.
Vụ va chạm với chiếc Maserati (trái) khiến xe ông Mã hư hỏng nặng nề
Số liệu từ Ủy ban Giám sát Ngân hàng - Bảo hiểm Trung Quốc năm 2024 cho thấy, trong các vụ kiện tương tự, trên 80% công ty bảo hiểm thắng kiện vì tòa thường chỉ căn cứ vào “giấy trắng mực đen” của hợp đồng.
Tuy nhiên, trong trường hợp này, nhiều ý kiến cho rằng việc nhân viên bán hàng khẳng định hợp đồng có hiệu lực ngay hôm nay dễ khiến khách hàng hiểu lầm. Phía showroom phản hồi chỉ giúp khách thao tác, còn việc đọc điều khoản là trách nhiệm của người mua.
Ông Mã cũng thừa nhận quá tin tưởng vào lời nhân viên, không kiểm tra kỹ phần chữ nhỏ. Theo khảo sát năm 2024 của Hội Bảo vệ Người tiêu dùng Trung Quốc, hơn 70% khách hàng bỏ qua điều khoản khi mua bảo hiểm, thời gian đọc trung bình chỉ 12 giây.
Theo tờ Jimu News, công ty bảo hiểm cho biết sau khi tìm hiểu về hoàn cảnh của ông Mã, họ sẵn sàng xem xét các biện pháp hỗ trợ. Đại diện công ty nói rõ: “Có thể chúng tôi đã làm sai điều gì đó, chẳng hạn như không nhắc nhở khách hàng rằng hợp đồng bảo hiểm có hiệu lực lúc 7 giờ tối và khách hàng không nên lái xe trước thời điểm đó. Chúng tôi cũng hiểu tình hình tài chính của khách hàng và đã sắp xếp mời ông ấy đến Trung tâm Bảo vệ Người tiêu dùng để hòa giải, xem có giải pháp nào giúp giảm thiểu thiệt hại hay không."
Luật sư tại văn phòng luật Chiết Giang khuyến nghị, người tiêu dùng cần cẩn trọng ngay từ khâu ký kết hợp đồng bảo hiểm. Trước hết, nên yêu cầu nhân viên bán hàng xác nhận rõ ràng rằng bảo hiểm có hiệu lực ngay khi thanh toán, đồng thời ghi âm làm bằng chứng phòng trường hợp xảy ra tranh chấp. Bên cạnh đó, việc chụp lại màn hình hiển thị thời gian hiệu lực trên hợp đồng điện tử cũng rất cần thiết để lưu trữ thông tin chính xác.
(Theo The Paper, Jimu News)
