Vì sao 1/6 trở thành Ngày Quốc tế Thiếu nhi?

Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 là ngày lễ đặc biệt dành riêng cho trẻ em trên toàn thế giới. Vào ngày này, các em không chỉ được nhận những lời chúc mừng đầy yêu thương của ông bà, cha mẹ, người thân mà còn được nhận những món quà đặc biệt. Với các bậc cha mẹ, đây cũng dịp thể hiện tình yêu thương dành cho các con thông qua những lời chúc, món quà và câu chuyện ý nghĩa.

Nguồn gốc Ngày Quốc tế Thiếu nhi

Lịch sử ra đời của Ngày Quốc tế Thiếu nhi bắt nguồn từ một câu chuyện đau lòng trong Thế chiến thứ hai. Rạng sáng ngày 1/6/1942, quân phát xít Đức bao vây làng Lidice, Tiệp Khắc (nay là Cộng hòa Czech). Chúng bắt 173 người đàn ông, 196 người phụ nữ và trẻ em. Sau khi tàn sát dã man 66 người, chúng đưa 104 em thiếu nhi vào trại tập trung, 88 em bị chết trong các phòng hơi độc, 9 em khác bị đưa đi làm tay sai cho bọn phát xít. Làng Lidice không còn một bóng người.

Ngày 10/6/1944, phát xít Đức đã thực hiện một cuộc thảm sát đẫm máu tại làng Oradour-sur-Glane, thuộc miền Nam nước Pháp. Hơn trẻ em, cùng với hàng trăm phụ nữ và người dân vô tội đã bị thiêu sống trong nhà thờ của làng. Cảnh tượng tang thương và tội ác man rợ đó đã gây chấn động lương tri nhân loại.

Căm phẫn trước tội ác dã man đó, nhân loại tiến bộ trên toàn thế giới đã kịch liệt lên án và đấu tranh để tiêu diệt chủ nghĩa phát xít. Sau khi phát xít Đức bị đánh bại, Nhà nước Tiệp Khắc đã cho xây dựng lại làng Lidice và đài tưởng niệm ở đây.

Một người dân đặt hoa tưởng niệm tại tượng đài các nạn nhân vụ thảm sát ở làng Lidice. (Ảnh: CTK)

Cũng trong giai đoạn đó, hàng nghìn trẻ em khác ở các nước bị phát xít chiếm đóng cũng phải sống trong cảnh tù đày, bị bỏ đói, bị sử dụng làm lao động cưỡng bức, hoặc bị giết hại không thương tiếc. Thế chiến thứ hai đã để lại một câu hỏi lớn cho toàn thể nhân loại về việc đảm bảo quyền sống, quyền được bảo vệ của trẻ em.

Từ những tội ác đó, thế giới bắt đầu có những nỗ lực nghiêm túc nhằm bảo vệ quyền trẻ em và lên án sự vô cảm trước những tổn thương mà các em phải gánh chịu.

Tháng 12/1949, Liên hiệp Hội Phụ nữ Á Phi họp ở Bắc Kinh (Trung Quốc) đã đề nghị và được Liên đoàn Phụ nữ Dân chủ Thế giới nhất trí chọn 1/6 làm Ngày Quốc tế Thiếu nhi, nhằm nhắc nhở nhân dân toàn thế giới nhớ đến vụ thảm sát Lidice và Oradour, có hành động để bảo vệ và chăm sóc trẻ em. Kể từ năm 1950, ngày 1/6 trở thành ngày của thiếu nhi.

Tháng 4/1952 tại Thủ đô nước Áo, cuộc họp quốc tế bảo vệ thiếu nhi diễn ra. Hội nghị này yêu cầu chính phủ các nước đặt ra các quy định pháp luật nhằm đảm bảo hạnh phúc cho các bà mẹ và trẻ em.

Năm 1959, Liên Hợp Quốc tiếp tục thông qua Tuyên ngôn về Quyền trẻ em. Đến năm 1989, Công ước Quốc tế về Quyền trẻ em được ban hành, trở thành văn kiện nhân quyền được nhiều quốc gia phê chuẩn nhất trong lịch sử.

Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và nước thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước về Quyền trẻ em - Văn kiện pháp lý quốc tế đầu tiên đề cập toàn diện đến các quyền trẻ em dựa trên nguyên tắc trẻ em có quyền được chăm sóc, bảo vệ và giúp đỡ đặc biệt.

Ý nghĩa Ngày Quốc tế Thiếu nhi

Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 ra đời với ý nghĩa bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp của trẻ em trên toàn thế giới, yêu cầu chính phủ các nước phải có trách nhiệm về đời sống thiếu nhi, tăng ngân sách giáo dục, bảo vệ và chăm sóc thiếu niên, nhi đồng.

Nụ cười luôn bừng nở trên gương mặt trẻ em là mục tiêu mà xã hội tiến bộ hướng tới. (Ảnh: Getty)

Trải qua hàng chục năm, Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 mang đến một thông điệp nhân văn mạnh mẽ: Trẻ em phải được ưu tiên, được lắng nghe và được sống trong môi trường lành mạnh.

Trong ngày 1/6, thiếu nhi không chỉ được nhận những lời yêu thương của ông bà, cha mẹ, người thân mà còn được trao những món quà đặc biệt. Các bậc cha mẹ cũng nhân dịp Ngày Quốc tế Thiếu nhi để thể hiện tình yêu thương vô bờ bến dành cho các con.

Ở nước ta, ngay sau khi giành được độc lập, ngày 1/6 và Tết Trung thu (15/8 âm lịch) hàng năm đã thật sự trở thành ngày hội vui chơi tưng bừng của thiếu nhi cả nước.

Ngày Quốc tế Thiếu nhi đầu tiên (1/6/1950) trong giai đoạn cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc đang trải qua thời kỳ cam go ác liệt nhất, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư chúc mừng các cháu thiếu niên, nhi đồng cả nước.