Conic Boulevard

Hàn Quốc chính thức dỡ bỏ lệnh cấm bán khống dài nhất lịch sử

Lệnh cấm bán khống được ban hành từ tháng 11/2023, sau một loạt các vụ vi phạm bán khống liên quan đến nhiều ngân hàng đầu tư toàn cầu.

Theo Ủy ban Dịch vụ Tài chính Hàn Quốc, bắt đầu từ ngày 31/3, hoạt động bán khống sẽ được khôi phục hoàn toàn đối với khoảng 2.700 cổ phiếu được niêm yết trên Sàn giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc (KRX). Trước đó, lệnh cấm chỉ được nới lỏng đối với 350 cổ phiếu thuộc chỉ số Kospi và Kosdaq vốn hoá nhỏ.

Theo các chuyên gia trong ngành, không giống như các lệnh cấm bán khống trước đây, lệnh cấm gần nhất được thúc đẩy chủ yếu bởi các yếu tố pháp lý, nhằm bảo vệ nhà đầu tư cá nhân.

Hàn Quốc từng áp đặt lệnh cấm bán khống trong các giai đoạn:

_ Tháng 10/2008 – Tháng 5/2009: Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu

_ Tháng 8/2011 – Tháng 11/2011: Cuộc khủng hoảng nợ của khu vực đồng tiền chung châu Âu

_ Tháng 3/2020 – Tháng 5/2021: Đại dịch Covid-19

Theo phân tích của Macquarie, trong khi lệnh cấm trước đây chủ yếu nhằm ổn định thị trường tài chính, biện pháp năm 2023 tập trung vào cải cách hệ thống để nâng cao khả năng tiếp cận của nhà đầu tư cá nhân.

Các hình phạt đối với hoạt động bán khống bất hợp pháp đã được siết chặt đáng kể. Sở Giao dịch Chứng khoán Hàn Quốc đã triển khai hệ thống giám sát nhằm phát hiện hành vi bán khống vô căn cứ (naked short selling) – tức bán khống mà không vay trước cổ phiếu. Đây là một hành vi bị cấm tại Hàn Quốc.

Mức phạt đối với lợi nhuận bất hợp pháp cũng được nâng lên đáng kể, cùng với các biện pháp cưỡng chế nghiêm ngặt hơn. Nếu khoản lợi nhuận bất hợp pháp đạt 5 tỷ won (tương đương 3,4 triệu USD) trở lên, cá nhân vi phạm có thể đối mặt với án tù từ 5 năm đến chung thân.

Bán khống là chủ đề gây tranh cãi tại Hàn Quốc, khi nhiều nhà đầu tư cá nhân cho rằng hoạt động này khiến giá cổ phiếu sụt giảm.

Giám đốc Điều hành Peter Kim tại KB Securities nhận định: "Nhà đầu tư cá nhân chiếm hơn 50% tổng khối lượng giao dịch trên thị trường, khiến chứng khoán trong nước trở thành một vấn đề chính trị quan trọng đối với chính phủ Hàn Quốc".

Nhà đầu tư nước ngoài cũng chịu ảnh hưởng từ lệnh cấm, trong đó nhiều ngân hàng đầu tư lớn đã bị phạt. Mới đây nhất vào tháng 2, Cơ quan Giám sát Tài chính Hàn Quốc (FSS) đã ra quyết định phạt hàng loạt ngân hàng đầu tư lớn như JPMorgan và Morgan Stanley do vi phạm quy định bán khống.

Việc khôi phục bán khống được kỳ vọng sẽ tạo động lực tích cực cho thị trường chứng khoán Hàn Quốc.

Ông Kim nhận xét rằng bán khống sẽ giúp thanh khoản tăng, thu hút sự tham gia của nhiều quỹ phòng hộ hơn và nâng cao tính minh bạch của thị trường.

Các nhà phân tích tại Macquarie cũng cho rằng, cổ phiếu giá trị (value stocks) có thể sẽ vượt trội hơn nhóm cổ phiếu tăng trưởng (growth stocks). Vì vậy việc tái áp dụng bán khống có thể có tác động trung lập hoặc tích cực đối với thị trường chung.

Goldman Sachs dự báo khối lượng giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài sẽ gia tăng đáng kể sau khi lệnh cấm được gỡ bỏ, vì khoảng 70% hoạt động bán khống tại Hàn Quốc đến từ nhà đầu tư nước ngoài.

Theo CNBC